Banorë të tri besimeve në Jerusalem ndajnë historitë e tyre të jetës dhe mendimet mbi të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen e qytetit.
“Asnjëherë nuk ka pasur një shtet arab me Jerusalemin kryeqytet”, thotë Daniel Luria. “Këtu nuk ka patur asnjë shtet palestinez. Ky diskutim për Palestinën… Nuk kam dëgjuar kurrë për asgjë më absurde”.
Luria është drejtor ekzekutiv i Ateret Cohanim, një organizatë që punon për të krijuar një shumicë hebraike në qytetin e Jerusalemit.
I rritur në Australi, Luria thotë se Izraeli është shtëpia e tij e vetme, pavarësisht se ka shkuar atje 25 vjet më parë. Ai është një nga më shumë se 850,000 banorë që banojnë në Jerusalem.
Pas një periudhe paqësore nën sundimin osman, shkruan AlJazeera, ku islami, krishterimi dhe judaizmi bashkëjetonin në harmoni relative, rënia e perandorisë dhe fitorja pasuese e britanikëve në Palestinë gjatë Luftës së Parë Botërore krijoi hapësirën për marrjen eventuale të qytetit.
Gjatë Luftës Arabo-Izraelite të vitit 1948, forcat çifute morën Jerusalemin Perëndimor, ndërsa gjysma lindore u bë pjesë e Mbretërisë Hashemite të Jordanisë.
Pothuajse dy dekada më vonë, Lufta Gjashtëditore e vitit 1967 do të shihte të drejtën e shtetit hebraik për të drejtat mbi Golanin, Gadishullin Sinai, Bregun Perëndimor dhe të gjithë Jerusalemin.
Që atëherë, Izraeli ka vendosur mbi 200 vendbanime në tokën palestineze me rreth 600,000 banorë në Bregun Perëndimor të okupuar dhe pushtoi Jerusalemin Lindor, shkruan AlJazeera, përcjell Telegrafi.
Që atëherë, Izraeli ka vendosur mbi 200 vendbanime izraelite në tokën palestineze me rreth 600,000 banorë në Bregun Perëndimor të okupuar dhe pushtoi Jerusalemin Lindor.
Dhe në një film me dy pjesë, Awad Joumaa i Al Jazeera merret me një numër të karaktereve – hebre, të krishterë dhe myslimanë – që e quajnë Jerusalemin në shtëpi.
“Kur vjen puna te Jerusalemi Lindor, katër nga dhjetë shtëpi janë nën kërcënimin e shkatërrimit ose tashmë janë vendosur nën urdhrin e shkatërrimit”, thotë Omar Harami. “Izraeli e di nëse shkatërron shtëpitë, ti shkatërron familjet dhe kur shkatërron familjet, ti shkatërron bashkësitë”.
Harami punon për Christian Liberation Theology Centre Sabeel, një organizatë me bazë të të drejtave civile që punon për një zgjidhje paqësore të okupimit në Jerusalem.
Ai sheh okupimin e Izraelit për Jerusalemin si sistematik dhe shkatërrimin e komuniteteve origjinale palestineze si një mjet për të çuar më tej praninë sioniste.
“Ka pasur padrejtësi të mëdha dhe mendoj se çfarë mund të bëjmë është të përpiqemi t’i korrigjojmë ato”. “Thuajse çdo shërbim publik që mund të mendoni është nën nivel dhe mungon në Jerusalemin Lindor”, thotë Laura Wharton.
Wharton shërbeu në ushtrinë izraelite në vitet 1980, por beson se duhet të ketë një mënyrë më të mirë për të organizuar dhe drejtuar qytetin, ku të gjithë trajtohen në mënyrë të barabartë. Ajo është anëtare e partisë së majtë izraelite Meretz.
“E vetmja gjë që ata marrin mjaftueshëm është gjobat e parkimit dhe urdhrat për shkatërrimin e banesave”, thotë ajo.
Mahdi Abu A’asab ka kaluar më shumë kohë duke pritur verdiktin në gjykatat izraelite sesa duke luajtur jashtë me shokët e tij në vitet e fundit të jetës së tij adoleshente.
Fakti që familja e tij është gjithashtu në avantazh për shkak të kërcënimit të vazhdueshëm të paraburgimit i bën gjërat më të vështira për 15-vjeçarin.
Ndërsa Daniel Luria mendon se “të vetmit njerëz që kanë lidhje aty me të drejtat sovrane janë populli hebraik”.
“Nuk ka qenë kurrë një shtet arab këtu me kryeqytet Jerusalemin”, thotë Daniel Luria.
I rritur në Australi, Luria u rrit në një familje sioniste dhe u shpërngul në Jerusalem 25 vjet më parë.
Edhe pse ai beson se ka “vend për të gjithë [nga besime të ndryshme] në Jerusalem”, ai mban të vendosur besimin e tij se Izraeli i përket popullit hebre dhe vetëm popullit hebre.
Mirëpo, Mustafa Sway mendon se “gjithkush është i mirëpritur, por është struktura e pushtetit që mban projektin kolonial. Kjo është në thelb ajo që ne refuzojmë”.
Sway është profesor i Filozofisë dhe Studimeve Islame në Universitetin Al Quds të Jerusalemit.
Djali i tij më i madh, Mahmud, humbi statusin e tij të identitetit në vend, kur ai udhëtoi për në Shtetet e Bashkuara për të kërkuar punë pas papunësisë kronike brenda Palestinës. Tani ai është në gjendje të vizitojë Palestinën, dhe në veçanti Jerusalemin, por vetëm si një turist.
Përkundër të gjithëve, një mendim interesant ka ish-ushtari Meir Margalit.
“Ne jetojmë në një qytet që diskriminon 40 për qind të popullatës”. “Ka ditë që nuk mund të fle. Në veçanti, kur komuna i shkatërron shtëpitë”, thotë ish-Zionisti dhe ushtari Meir Margalit.
“Ne që kemi vuajtur nga diskriminimi gjatë shekujve, si mund të diskriminojmë njerëzit e tjerë në vendin tonë. Jo, është e pamundur, kjo është diçka që nuk përshtatet me konceptin me të cilin unë u rrita”.
Me prejardhje nga Buenos Aires, Argjentinë, Margalit kaloi 20 vjet duke shërbyer si anëtar i këshillit në Komunën e Jerusalemit, duke u përpjekur të provonte një rast diskriminimi ndaj palestinezëve duke përdorur dëshmi empirike, siç është buxheti i komunës.
“Shikoni kuzhinat brenda restoranteve … shumica e atyre njerëzve do të jenë palestinezë nga Bregu Perëndimor ose zonat e pushtuara të Jerusalemit me paga shumë të ulëta”, thotë aktorja Huda Imam, ndërsa ajo endet në rrugët plot jetë të Jerusalemit. “Ata nuk trajtohen as si qytetarë të klasës së tretë, ato trajtohen si mbeturina”.
Siç shkruan AlJazeera, përcjell Telegrafi, familja e Imam u dëbua nga Jerusalemi Perëndimor në vitin 1948, kur forcat hebraike pushtuan qytetin – midis 60,000 dhe 80,000 palestinezë u detyruan të dilnin nga shtëpitë e tyre. /Telegrafi/