Bashkimi Evropian i ka dërguar Ukrainës 1.5 miliard euro duke përdorur të ardhurat e marra nga asetet e Bankës Qendrore Ruse që mbeten të ngrira si pjesë e sanksioneve të gjera të bllokut.
Bëhet e ditur se 90% e ndihmës financiare do të shkojë për blerjen e armëve, municioneve dhe sistemeve të mbrojtjes ajrore, të cilat Ukrainës i duhen urgjentisht për të zmbrapsur përparimet e trupave pushtuese.
Pjesa e mbetur do të kontribuojë në përpjekjet e rindërtimit, veçanërisht infrastrukturën energjetike.
Kjo pasi Brukseli shqetësohet se shkatërrimi i gjerë i rrjetit energjetik të Ukrainës mund të shkaktojë një krizë humanitare dhe një eksod të ri migracioni në dimër.
“BE-ja qëndron me Ukrainën”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.
“Paratë do të përdoren për ta bërë Ukrainën dhe Evropën vend më të sigurt për të jetuar”, shtoi ajo.
Siç raportohet, njoftimi shënon transferimin e parë të parave sipas skemës së re bazuar në asetet e pamobilizuara të Rusisë, të vlerësuara në rreth 210 miliardë euro në të gjithë bllokun.
Projekti i paprecedentë ishte shumë muaj në përgatitje derisa shtetet anëtare arritën një marrëveshje mbi tekstet ligjore në maj, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.
Hungaria, një kundërshtare e zëshme e ndihmës ushtarake për Ukrainën, fillimisht kërcënoi të vendoste veton e saj dhe të bllokonte të gjithë nismën.
Por, muajin e kaluar vendet anëtare gjetën një rrugë ligjore për të anashkaluar këtë pengesë, duke argumentuar se Hungaria kishte abstenuar nga marrëveshja e majit dhe për këtë arsye i mungonte e drejta për të marrë pjesë në hapat e tjerë.
Në atë kohë, u deklarua se transferimi i parë do të kushtonte 1.4 miliard euro. Së fundmi, shuma shkoi në 1.5 miliard euro, me gjasë për shkak të ndryshimeve në normat e interesit.
Ndërkohë, të ardhurat të cilat Moska nuk ka të drejtë t’i marrë për shkak të sanksioneve të miratuara në fillim të vitit 2022, vijnë nga Euroclear, një depozitë e vendosur në Bruksel që mban shumicën e aseteve të palëvizshme.
Ndërsa transferimi i radhës do të bëhet në mars të vitit 2025.
Më e rëndësishmja, 1.5 miliard euro do të futen direkt në buxhetin e Ukrainës. Kjo ndryshon nga ndihma e mëparshme ushtarake që blloku ka drejtuar në kuadër të Mjetit Evropian të Paqes (EPF), i cili rimburson pjesërisht shtetet anëtare për armatimin e dhuruar në Kiev.
EPF është bllokuar nga Hungaria për më shumë se një vit, duke rezultuar në paralizën e 6.5 miliardë eurove. Më parë këtë javë, Josep Borrell, shefi i politikës së jashtme të BE-së, e përshkroi bllokimin si “thjesht të turpshëm”.
Ndryshe, BE-ja rinovon sanksionet e saj çdo gjashtë muaj, që do të thotë se, nëse Hungaria ose dikush tjetër do të parandalonte rinovimin në një moment në të ardhmen, asetet do të shkriheshin dhe kredia do të shpërbëhej.
Komisioni ka propozuar dy opsione për të siguruar një parashikueshmëri më të madhe: asetet do të mbeten të palëvizshme përgjithmonë derisa Rusia të pranojë të kompensojë Ukrainën për dëmet ose sanksionet mbi asetet do të rinovohen për periudha më të gjata.
Diskutimet për opsionet janë në fazën fillestare dhe pritet të vazhdojnë pas pushimeve verore. Edhe një herë, do të kërkohet unanimiteti. /Telegrafi/