Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka shprehur nevojën për një marrëveshje të veçantë për të lejuar serbët e Kosovës të ushtrojnë të drejtën e tyre për të votuar në zgjedhjet serbe.
Në një letër të dërguar shefit të Misionit të OSBE-së në Kosovë, Michael Davenport, Kurti ka theksuar se çdo marrëveshje që lejon votimin e serbëve të Kosovës duhet të vijë nga Serbia dhe të respektojë plotësisht sovranitetin dhe pavarësinë e Kosovës.
Kurti ka vënë në dukje se një marrëveshje e tillë, e cila do të lejonte votimin e qytetarëve serbë të Kosovës me shtetësi të dyfishtë jashtë ambienteve të Zyrës Ndërlidhëse të Serbisë, duhet të bazohet në reciprocitet dhe të drejta të barabarta për të gjithë votuesit.
Ai ka shtuar se një veprim i tillë do të ishte në përputhje me Marrëveshjen Bazë të arritur këtë vit, e cila synon të përmirësojë marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë mes dy shteteve.
Kurti ka inkurajuar Beogradin të ndërmarrë hapa konkretë për negocimin e një marrëveshjeje të tillë, duke theksuar se kjo do të përkontronte me zbatimin e detyrimeve të përcaktuara në dokumentin e marrëdhënieve ndërshtetërore.
“Sa i përket çështjes së bashkëpunimit ndërshtetëror për votimet jashtë vendit, në mënyrë që të mundësohet votimi i qytetarëve të komunitetit serb në Kosovë, me shtetësi të dyfishtë, në zgjedhjet serbe jashtë Zyrës Ndërlidhëse të Serbisë në Kosovë, duhet të arrihet një marrëveshje e posaçme midis Kosovës dhe Serbisë. Kërkesa për një marrëveshje të tillë duhet të vijë nga Serbia, si palë e interesuar”.
Ai ka bërë të qartë se çdo kërkesë e Serbisë për një marrëveshje duhet të njohë dhe të pranojë plotësisht statusin e Kosovës si një shtet sovran dhe i pavarur.
“Dhe çdo kërkesë duhet të marrë për bazë sovranitetin dhe pavarësinë e Kosovës, si shtete të barabarta, në pajtim me nenin 2 të Marrëveshjes Bazë të arritur këtë vit mes Kosovës dhe Serbisë”, thuhet në letrën e Kurtit që mban datën e 17 nëntorit”, thuhet në letër.
Historikisht, serbët në Kosovë kanë ushtruar të drejtën e tyre për të votuar në zgjedhjet e Serbisë një praktikë që filloi në vitin 2017.
Gjatë kësaj periudhe, votat janë mbledhur nga Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) dhe më vonë janë numëruar në Rashkë dhe Vranjë, që janë dy qytetet që gjenden pranë kufirit të Serbisë.
Kjo metodë u tolerua nga autoritetet kosovare deri në vitin 2021, por një ndryshim politikë iu afrua procesit në vitin e mëpasëm. Në 2022, qeverisja e Lëvizjes Vetëvendosje deklaroi se çdo përpjekje për të organizuar zgjedhje serbe në Kosovë do të kërkojë një kërkesë formale nga Serbia.
Për zgjedhjet e Serbisë që ndodhën në prill të atij viti, Qeveria e Kosovës mori një qëndrim të qartë – ajo refuzoi të lejonte procedurat e votimit të zgjedhjeve serbe në territorin e saj, duke e ndryshuar kështu praktikën e mëhershme.
Si pasojë, shumë serbë të Kosovës zgjodhën të organizohen së bashku dhe udhëtuan me autobusë për në pikat e votimit brenda Serbisë për të ushtruar të drejtat e tyre elektorale.
Një vendim tjetër kritik u mor në janar të atë viti nga Kuvendi i Kosovës, i cili miratoi një rezolutë që hedh poshtë mbajtjen e votimeve për një referendum të Serbisë në territorin e Kosovës, i cili synonte të bënte ndryshime në Kushtetutën e saj.
Ndërkohë, zgjedhjet e planifikuara lokale dhe parlamentare në Serbi janë caktuar më 17 dhjetor./Telegrafi/