Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka promovuar në mënyrë aktive planin e tij të paqes prej 10 pikash, duke e diskutuar atë me presidentin e SHBA-së, Joe Biden ndër të tjera dhe duke u kërkuar liderëve botërorë që të mbajnë një samit global të paqes bazuar në të.
Më poshtë ua sjellim pikat kryesore të planit të tij dhe reagimet ndaj tij:
Cili është plani i paqes prej 10 pikash i Zelensky?
Zelensky së pari njoftoi formulën e tij të paqes në një samit të nëntorit të ekonomive kryesore të Grupit të 20 (G20), shkruan Al Jazeera, përcjell Telegrafi.
Plani kërkon:
- Siguri nga rrezatimi dhe armët bërthamore, duke u fokusuar në rivendosjen e sigurisë rreth termocentralit më të madh bërthamor të Evropës, Zaporizhzhia në Ukrainë, i cili tani është i pushtuar nga Rusia.
- Siguri ushqimore, duke përfshirë mbrojtjen dhe sigurimin e eksporteve të grurit të Ukrainës në vendet më të varfra të botës.
- Siguri energjetike, me fokus në kufizimet e çmimeve për burimet energjetike ruse, si dhe ndihmë për Ukrainën për të rivendosur infrastrukturën e saj të energjisë, gjysma e së cilës është dëmtuar nga sulmet ruse.
- Lirimi i të gjithë të burgosurve dhe të dëbuarve, përfshirë të burgosurit e luftës dhe fëmijët e dëbuar në Rusi.
- Rivendosje e integritetit territorial të Ukrainës dhe Rusisë duke e riafirmuar atë sipas Kartës së OKB-së, për të cilën Zelensky tha se “nuk varet nga negociatat”.
- Tërheqje e trupave ruse dhe ndërprerja e armiqësive, rivendosja e kufijve shtetërorë të Ukrainës me Rusinë.
- Drejtësi, duke përfshirë krijimin e një gjykate speciale për të ndjekur penalisht krimet ruse të luftës.
- Parandalim i ekocidit dhe mbrojtje e mjedisit, me fokus në çminimin dhe restaurimin e objekteve të trajtimit të ujit.
- Parandalim i një përshkallëzimi të konfliktit dhe ndërtimi i arkitekturës së sigurisë në hapësirën euroatlantike, duke përfshirë garancitë për Ukrainën.
- Konfirmim i përfundimit të luftës, duke përfshirë një dokument të nënshkruar nga palët e përfshira.
Ndryshe, në dhjetor, Zelensky u kërkoi udhëheqësve të vendeve të Grupit të Shtatë (G7) të mbështesin idenë e tij për një samit global të paqes që do të fokusohej në planin e paqes “në tërësi ose në disa pika specifike në veçanti”.
Cili ka qenë reagimi i botës?
Rusia hodhi poshtë propozimin e paqes të Zelenskyt këtë muaj dhe përsëriti të martën se nuk do të heqë dorë nga asnjë territor që ka marrë me forcë, që është rreth një e pesta e Ukrainës, të cilën ajo thotë se e ka aneksuar.
Zelensky ka qenë në një përpjekje diplomatike duke ia paraqitur planin e tij liderëve duke përfshirë presidentin Biden, presidentin francez Emmanuel Macron dhe kryeministrin indian Narendra Modi, vendi i të cilit ka marrë presidencën e G20.
Mbështetja e botës perëndimore për ushtrinë e Ukrainës ka arritur në miliarda dollarë – dhe kombet kanë nxituar të ndihmojnë Kievin me çminimin dhe rregullimin e infrastrukturës së tij të energjisë.
Por përgjigja ndaj planit të paqes të Zelensky dhe samitit të tij të propozuar të paqes ka qenë më e kujdesshme.
Gjatë vizitës së liderit ukrainas në Uashington më 22 dhjetor, Biden tha se ai dhe Zelensky “ndajnë saktësisht të njëjtin vizion” për paqen dhe se Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të siguruar që Ukraina mund të mbrohet.
Ndërkohë udhëheqësit e G7 thanë se ishin të përkushtuar për të sjellë paqen në Ukrainë “në përputhje me të drejtat e saj të mishëruara në Kartën e OKB-së”.
Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres tha se shanset për ndonjë bisedë paqeje janë të vogla – së shpejti.
“Unë besoj se konfrontimi ushtarak do të vazhdojë dhe mendoj se do të duhet të presim ende një moment në të cilin negociatat serioze për paqen do të jenë të mundshme”, tha ai në fund të dhjetorit. /Telegrafi/