Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë është në seancën e saj të parë dy-ditore të procedurave të ngritura nga Afrika e Jugut, duke akuzuar Izraelin për gjenocid kundër palestinezëve në Gaza.
Sipas mediave të huaja, përcjell Telegrafi, bëhet fjalë për një rast të paprecedentë.
Ekspertët thonë se është hera e parë që shteti hebre po gjykohet sipas Konventës së Kombeve të Bashkuara për Gjenocidin, e cila u hartua pas Luftës së Dytë Botërore në dritën e mizorive të kryera kundër popullit hebre gjatë Holokaustit.
Ja çfarë dihet deri tani:
Çfarë është rasti? Afrika e Jugut po e çon Izraelin në GJND, e njohur gjithashtu si Gjykata Botërore, me pretendimet se po kryen gjenocid kundër palestinezëve në Gaza dhe se po dështon të parandalojë dhe ndëshkojë gjenocidin. Afrika e Jugut po përshkruan rastin e saj sot dhe Izraeli do të mbrohet të premten.
Çfarë thotë Izraeli? Izraeli e ka hedhur poshtë me vendosmëri akuzën, duke e quajtur atë një “shpifje absurde”. Presidenti Isaac Herzog tha të martën se nuk kishte “asgjë më mizore dhe absurde” sesa pretendimi i Afrikës së Jugut.
Izraeli do të paraqesë një rast “duke përdorur vetëmbrojtje”, tha ai, për të treguar se po bën “maksimumin” në “rrethana jashtëzakonisht të ndërlikuara” për të shmangur viktimat civile në Gaza në luftën e tij kundër Hamasit.
Çfarë kërkon Afrika e Jugut? Afrika e Jugut thotë se aktet e Izraelit në Gaza janë gjenocidale “sepse ato synojnë të sjellin shkatërrimin e një pjese të konsiderueshme të grupit kombëtar, racor dhe etnik palestinez”.
Afrika e Jugut i ka kërkuar gjykatës të lëshojë “masa të përkohshme” duke urdhëruar Izraelin të ndalojë luftën e tij, për të cilën tha se ishte “e nevojshme në këtë rast për të mbrojtur kundër dëmeve të mëtejshme, të rënda dhe të pariparueshme ndaj të drejtave të popullit palestinez”. Një masë e përkohshme është një urdhër i përkohshëm për të ndaluar veprimet, ose një urdhër, në pritje të një vendimi përfundimtar.
Një vendim mbi gjenocidin mund të duhen vite për t’u vërtetuar, por urdhri për luftën në Gaza që Pretoria i ka kërkuar GJND-së mund të vijë shumë më shpejt.
Çfarë ka ndodhur deri tani në gjykatë? Ministri i Drejtësisë i Afrikës së Jugut Ronald Lamola tha se “Afrika e Jugut dënoi pa mëdyshje shënjestrimin e civilëve nga Hamasi dhe palestinezët dhe grupet e tjera, dhe marrjen e pengjeve më 7 tetor 2023”.
Por, theksoi ai, “asnjë sulm i armatosur në një territor shtetëror, pa marrë parasysh sa serioz … edhe një sulm që përfshin krime mund të ofrojë ndonjë justifikim ose mbrojtje për shkeljet e konventës”, duke shtuar se “përgjigja e Izraelit ndaj sulmit të 7 tetorit 2023 e ka kaluar këtë kufi dhe shkakton shkelje të konventës”.
Adila Hassim, një nga avokatët që përfaqëson Afrikën e Jugut, tha se palestinezët në Gaza “janë vrarë nëse nuk kanë arritur të evakuohen, në vendet ku kanë ikur dhe madje edhe kur kanë tentuar të iknin përgjatë rrugëve të sigurta të deklaruara nga Izraeli”.
“Niveli i vrasjeve të Izraelit është aq i gjerë sa askund nuk është i sigurt në Gaza”, tha ajo, duke shtuar se shkatërrimi ishte “përtej çdo justifikimi të pranueshëm ligjor – aq më pak njerëzor”.
Një avokat tjetër që përfaqëson Afrikën e Jugut, Tembeka Ngcukaitobi, tha se kishte një “tipar të jashtëzakonshëm” në këtë rast: “Udhëheqësit politikë të Izraelit, komandantët ushtarakë dhe personat që mbajnë poste zyrtare, kanë deklaruar sistematikisht dhe në terma të qartë qëllimin e tyre gjenocidal”.
Ai iu referua deklaratave të bëra nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu dhe ministri i mbrojtjes Yoav Gallant.
Ai tha se këto deklarata “përsëriten më pas nga ushtarët në terren në Gaza ndërsa ata angazhohen në shkatërrimin e palestinezëve dhe infrastrukturën fizike të Gazës”. /Telegrafi/