Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv për vendosjen e sanksioneve ndaj Gjykatës Ndërkombëtare Penale (GJNP), duke e akuzuar atë për veprime të padrejta dhe të pabaza kundër Shteteve të Bashkuara dhe aleatit të tij, Izraelit.
Ky vendim vjen si përgjigje ndaj përpjekjeve të GJNP-së për të hetuar veprimet e forcave amerikane në Afganistan dhe akuzat për krime lufte nga ana e Izraelit në territoret palestineze.
Masat e sanksioneve të vendosura përfshijnë kufizime financiare dhe ndalime të vizave për zyrtarët e GJNP-së dhe familjet e tyre, të cilët janë të përfshirë në hetimet kundër qytetarëve amerikanë ose aleatëve të tyre. Administrata e Trumpit e ka cilësuar këtë lëvizje si të nevojshme për të mbrojtur sovranitetin e SHBA-së dhe për të parandaluar çfarë e quajnë “ndërhyrje të padrejta” nga një institucion ndërkombëtar që nuk ka juridiksion mbi Shtetet e Bashkuara, shkruan cnn.
Trump e firmosi këtë urdhër gjatë vizitës së kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu, në Washington, një akt që theksoi mbështetjen e fuqishme të Shteteve të Bashkuara për Izraelin në mes të tensioneve të vazhdueshme rajonale. Netanyahu e përshëndeti këtë vendim, duke e cilësuar si një hap të rëndësishëm për mbrojtjen e ushtarëve dhe liderëve izraelitë nga “akuzat e padrejta”.
Në nëntorin e kaluar, GJNP-ja lëshoi një urdhërarrest për kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu, duke e akuzuar atë për krime lufte të kryera në Gaza. Ky veprim nxiti reagime të ashpra nga qeveria izraelite, e cila mohoi akuzat dhe e cilësoi vendimin si të motivuar politikisht. Në të njëjtën kohë, Gjykata lëshoi një urdhërarrest edhe për një komandant të lartë të Hamasit, duke e akuzuar atë për krime kundër civilëve izraelitë.
Ky vendim i administratës Trump ka shkaktuar reagime të ndryshme në skenën ndërkombëtare. Disa organizata për të drejtat e njeriut dhe shtete aleate kanë kritikuar masat, duke argumentuar se ato minojnë pavarësinë e sistemit të drejtësisë ndërkombëtare dhe përpjekjet për të ndëshkuar ata që kryejnë krime lufte. Nga ana tjetër, Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli e shohin këtë si një hap të domosdoshëm për të mbrojtur interesat e tyre kombëtare dhe për të parandaluar precedentë të rrezikshëm në të ardhmen.
Përplasjet mes GJNP-së dhe administratës amerikane nuk janë të reja. SHBA-ja nuk është anëtare e Gjykatës dhe ka pasur vazhdimisht rezerva ndaj juridiksionit të saj mbi shtetet që nuk e kanë ratifikuar Statutin e Romës. Kjo lëvizje e Trumpit shënon një tjetër përpjekje të administratës së tij për të sfiduar institucionet ndërkombëtare që ai i ka parë si të padrejta ndaj SHBA-së dhe aleatëve të saj.
Në muajt në vijim, pritet që ky vendim të sjellë më shumë tensione midis SHBA-së dhe institucioneve ndërkombëtare të drejtësisë, ndërsa debati për juridiksionin dhe rolin e GJNP-së vazhdon të mbetet i ndezur. /Telegrafi/