Bashkimi Evropian duhet të rrisë shpenzimet e tij të mbrojtjes për t’u “përgatitur për më të keqen” dhe të jetë në gjendje të mbrohet “i vetëm nëse nevojitet” kundër një Rusie luftarake.
Kështu, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi, ka thënë të mërkurën kryediplomatja e BE-së Kaja Kallas.
“Shumë nga agjencitë tona kombëtare të inteligjencës po na japin informacionin se Rusia mund të testojë gatishmërinë e BE-së për t’u mbrojtur brenda tre deri në pesë vjet”, i tha Kallas audiencës në konferencën vjetore të Agjencisë Evropiane të Mbrojtjes në Bruksel.
Ajo theksoi se Rusia në tre muaj mund të prodhojë më shumë armë dhe municione sesa blloku 27-vendesh kolektivisht në 12 muaj.
“Presidenti Trump ka të drejtë që thotë se ne nuk shpenzojmë mjaftueshëm”.
Gjatë dekadës së ardhshme, BE-së do t’i duhen të paktën 500 miliardë euro për të qëndruar konkurruese në mbrojtje, dhe deri më tani, vetëm rreth 13 miliardë euro janë caktuar për mbrojtjen dhe sigurinë në buxhetin afatgjatë të BE-së nga viti 2021 deri në 2027 (që përfaqëson 1.2% të totalit).
BE-ja shpërndan tradicionalisht rreth 1% të PBV-së së bllokut (1.2 trilion euro) për të financuar prioritetet e politikave që variojnë nga bujqësia te kohezioni socio-ekonomik midis rajoneve më të varfra dhe më të pasura nën buxhetin afatgjatë, i cili do të negociohet sërish në verën e 2025 për periudhën shtatëvjeçare duke filluar nga viti 2028, ku mbrojtja do të jetë një prioritet kyç.
“Ne kemi nevojë për investime nga shtetet anëtare dhe sektori privat, por edhe nga buxheti i përbashkët evropian. Ne duhet të shpenzojmë më shumë se 1%”, citohet të ketë thënë më tej kryediplomatja e BE-së.
Siç kujton Euronews, përcjell Telegrafi, vitin e kaluar, shtetet anëtare shpenzuan kolektivisht një mesatare prej 1.9% të PBV-së për mbrojtjen.
Rusia, nga ana tjetër, po shpenzonte 9%.
E Lituania njoftoi kohët e fundit se do të rrisë shpenzimet e saj të mbrojtjes në mes 5% dhe 6% të PBV-së nga viti 2026 për shkak të kërcënimit të agresionit rus në rajon, por disa ekonomi të mëdha si Italia dhe Spanja ende nuk arrijnë objektivin prej 2% të NATO-s.
Në mënyrë të ngjashme, presidenti i Francës, Emmanuel Macron bëri thirrje të hënën që Evropa të “zgjohet” dhe të rrisë shpenzimet e saj të mbrojtjes për të reduktuar varësinë e saj nga SHBA për sigurinë.
“Çfarë do të bëjmë nesër në Evropë nëse aleati ynë amerikan tërheq anijet e tij luftarake nga Mesdheu?”, pyeti ai një audiencë të anëtarëve të shërbimit ushtarak francez në Komandën e Mbështetjes Dixhitale dhe Kibernetike të Ushtrisë në Francën perëndimore.
Kryediplomatja e BE-së u bëri jehonë gjithashtu fjalëve të kreut të aleancës transatlantike, Mark Rutte, i cili tha në dhjetor se qytetarët evropianë do të duhet të bëjnë sakrifica të tilla si shkurtimet e pensioneve, shëndetit dhe sistemeve të tyre të sigurisë për të paguar për rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes dhe garantojnë sigurinë afatgjatë në Evropë.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s pranoi se ndërsa nuk kishte asnjë kërcënim të afërt për aleatët, rreziku po lëvizte “me shpejtësi të plotë” drejt aleancës transatlantike. “Ne nuk jemi në luftë, por sigurisht as në paqe”, tha ai. /Telegrafi/