“Sava” dhe “Danubi” përveçse lumenj që rrjedhin nëpër Serbi janë edhe emra të koduar për dy mercenarët serbë që i janë bashkuar forcave ruse në frontin e luftës në Ukrainë, duke iu bashkuar batalionit me emrin “Sudoplatov”.
Këta mercenarë nga publikimet e tyre në Telegram, thonë kanë ardhur në ndihmë të “vëllezërve” të tyre. Identiteti i këtyre është i fshehur, pasi në të gjitha postimet shfaqen me maska në fytyrë. “Danubi” ka pasur edhe disa paraqitje në mediet ruse.
Batalioni “Sudoplatov” u themelua në shtator 2022 si një njësi vullnetare pro-ruse që vepron në jug të Ukrainës në territorin e Zaporozhye, i cili aktualisht është nën pushtimin rus.
Emri i batalionit vjen nga Pavlo Sudoplatov, një ish-anëtar i shërbimeve inteligjente të Bashkimit Sovjetik gjatë sundimit të Joseph Stalinit, i cili mori pjesë në likuidimet e nacionalistëve ukrainas në fund të viteve 1930.
Sipas mediave ruse, njësia u themelua me iniciativën e Yevgeny Balitskyt, kreut të rajonit ukrainas Zaporozhye. Për vite Balicki ishte anëtar i partisë pro-ruse Partia e Rajoneve, e cila mbronte të drejtat e pakicës ruse në Ukrainë. Në shtator 2022, Balitsky iu bashkua Rusisë së Bashkuar, partisë së presidentit rus Vladimir Putin.
Batalioni “Sudoplatov”, në një postim në Telegram të datës 5 dhjetor 2022, thekson se luftëtarët e tyre po i nënshtrohen “stërvitjeve taktike të përshpejtuara” dhe se ata mësojnë “marrjen e vendimeve luftarake” dhe “sulmin frontal” të armikut në llogore.
Kanali i tyre në Telegramit ndiqet nga 2,300 persona dhe publikon rregullisht foto nga terreni i trajnimit të vullnetarëve si dhe raporte mediatike për atë njësi.
Më 3 shkurt, në atë rrjet social, ata ofruan 150 mijë euro “për çdo tank që është në funskion” që vendet perëndimore dërguan në Ukrainë.
Në fund të dhjetorit 2022, ata njoftuan se Rusia i kishte dhuruar batalionit “gjashtë dronë, një top anti-dron, tre telefona satelitorë, dy pajisje për imazhe termike dhe shtatë automjete të markës Niva”.
Ruzofilët nga Serbia
Ardhja e dy mercenarëve nga Serbia në batalionin “Sudoplatov” u publikua në kanalin Telegram të grupit më 13 janar.
Në atë njoftim thuhet se “dy serbë me emrat e koduar ‘Dunav’ dhe ‘Sava’” iu bashkuan batalionit në fillim të vitit 2023.
Të dy janë, siç u tha, “patriotë dhe rusofilë serbë” të cilët erdhën në lindje të Ukrainës, pavarësisht se legjislacioni serb ndalon pjesëmarrjen e qytetarëve të saj në fushat e huaja të betejës.
Në një intervistë për kanalin rus Solovlev, e cila u publikua në rrjetet sociale më 29 janar, “Danubi” thotë se familja e tij “reagon normalisht dhe e mbështet” ardhjen e tij në këtë front.
“Këtu mësova më shumë brenda një ditë sesa në gjashtë muaj shërbim ushtarak në Serbi që isha në Policinë Ushtarake”, pohon ai.
Roli i ultra të djathtës ruse
Në publikimin e parë në kanalin Telegram të batalionit që përmend “Sava” dhe “Danubi” nga 13 janari, përmendet një tjetër emër. Është Andrey Rodionov, një ultra i djathtë rus dhe themelues i lëvizjes “Bashkimi dhe Rilindja Ruso-Sllave”, e njohur si “Rusov”.
Raportohet se Rodionov ka qenë në Serbi në disa raste dhe mban kontakte me grupe të caktuara të së djathtës ekstreme serbe.
Në një postim të datës 21 nëntor 2022 në kanalin Telegram të organizatës “Rusov”, thuhet se një numër i madh i anëtarëve dhe simpatizantëve të këtij grupimi po luftojnë në radhët e çetës 112.
Në faqen e organizatës, thuhet se “Rusov”, përveç Rusisë, ka hapur degë në të gjitha vendet sllave. Qëllimet kryesore të kësaj lëvizjeje janë “ringjallja e Rusisë së Madhe” dhe krijimi i një “shteti federal sllav të kryesuar nga Rusia e Madhe”.
Simbolet e përdorura nga organizata janë të zakonshme në ikonografinë e sotme të grupeve neo-naziste dhe të ekstremit të djathtë – rrota rrotulluese, e njohur gjithashtu si svastika sllave dhe kryqi diellor (kryqi në një rreth), një simbol i vjetër që u adoptua nga grupet neo-naziste në shekujt XX-të dhe XXI-të.
Lidhjet me ultra të djathtën nga Serbia
Në nëntor të vitit 2021, Rodionov, së bashku me liderin e grupit ultra të djathtë “Patrola Popullore”, Damnjan Knezheviq shënuan 100 vjetorin e eksodit të monarkistëve nga Rusia pas Revolucionit të Tetorit në Beograd.
Knezheviq ka vizituar Moskën në maj 2021, ku ndër të tjera është takuar me Rodionovin. Në shoqërinë e liderit të “Patrullës Popullore” ishte edhe Dejan Petar Zllatanoviq.
Në tetor 2020, Rodionov u takua edhe me ish gjeneralin e Ushtrisë Jugosllave, Bozhidar Deliq, themelues i organizatës joqeveritare “Dashuri, Besimi, Shpresa”.