Konferenca e Rambujesë është njëra nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e Kosovës.
Me 6 shkurt të vitit 1999 filloi punimet Konferenca e Rambujesë në afërsi të Parisit.
Konferenca synonte t’i jepte fund luftës në Kosovë dhe krijimin e kushteve për paqe afatgjatë.
Por të dyja palët kishin hezitimet e tyre nga ajo që u ofrohej nga marrëveshja.
Veprimtari dhe politikani Mehmet Hajrizi, i cili ishte pjesë delegacionit të Kosovës në Rambuje, thotë në një intervistë për Telegrafin se pala serbe e kundërshtonte rigorozisht sepse marrëveshja nuk i pëlqente në asnjë kapitull, por sidomos ky i fundit, ushtarak.
Derisa sipas tij pala kosovare kishte kërkuar dy javë pushim për tu kthyer në Kosovë, për t’u konsultuar më gjerësisht edhe me forcat në terren rreth nënshkrimit të marrëveshjes.
Por Hajrizi thotë se sekretarja Madeleine Albright, ishte e pranishme gjithë kohën aty dhe kërkonte që të nënshkruhej menjëherë marrëveshja.
“Të gjithë e kundërshtonim, duke u përpjekur që ta përmirësojmë përmbajtjen e marrëveshjes, dhe qëllimi ynë kryesor ishte që duke qenë marrëveshja kalimtare, duke garantuar që pas tri vitesh do të bisedohet edhe njëherë në plan dhe ndërmjetësim ndërkombëtarë, të i jepej e drejta popullit shqiptar të zhvillonte referendumin”, rrëfen Hajrizi.
Hajrizi thotë se përpjekjet e palës së Kosovës rezultuar me sukses pasi sipas tij u arritën disa ndryshime substanciale në marrëveshje, që në njëfarë forme i garantonte popullit të Kosovës të drejtën e vetëvendosjes.
“Diçka edhe ndryshoi sepse u fut në marrëveshje, që pas tri vitesh do të mblidhet edhe njëherë një konferencë e ndërmjetësuar ndërkombëtarisht në të cilën do të vendosej statusi definitiv i Kosovës në pajtim me vullnetin e popullit të Kosovës dhe vendeve të rajonit. Ky formulim shkonte në përputhje me vullnetin e popullit të Kosovës, Albright na garantonte që për SHBA-në, kjo është e drejta e vetëvendosjes”.
Ashtu edhe siç pritej Serbia nuk e nënshkroi marrëveshjen e Rambujesë dhe pasuan bombardimet e NATO-s që çuan në një marrëveshje tjetër atë të Kumanovës.
Sipas Hajrizit Marrëveshja e Kumanovës ishte më e favorshme për Kosovën.
“Marrëveshja e Rambujesë ishte e keqe. Por meqë ishte e përkohshme, ne duhej ta pranonim dhe e pranuam ashtu siç ishte e keqe. Donim që kjo marrëveshje, sa më shpejt që është e mundur të “bombardohet”. Me fillimin e bombardimeve me 24 mars, ishte “bombarduar” edhe marrëveshja. Dhe kështu ndodhi, por Marrëveshja e Kumanovës, ishte larg Marrëveshjes së Rambujesë, sepse atje [në Rambuje] nuk ishte paraparë tërheqja e trupave serbe nga Kosova. Ishte paraparë që Kosova të mbetet brenda konfederatës, kurse tash forcat serbe dhe gjithë aparati sundues shtetëror po tërhiqej nga Kosova, dhe kjo ishte fitore shumë më e madhe se vetë Rambujeja. Rezoluta 1244, nuk ishte aq e pranueshme dhe e mirë për ne, por një gjë ishte e sigurt që objektivi politik i ndërkombëtarëve, posaçërisht i Amerikës, ishte që Kosova të pavarësohej. E dinim që ajo do të arrihej një ditë por që do të zgjaste një kohë”, tha tutje Hajrizi./Telegrafi/