Drejtësi e as zbardhje të vendndodhjes për 1617 të zhdukur me dhunë nga Serbia gjatë luftës së fundit në Kosovë, nuk ka ende. Ndërsa trysnia e faktorit ndërkombëtar mbi Serbinë për të treguar për vendndodhjen e lokacioneve të mundshme me varreza masive të shqiptarëve, po konsiderohet e zbehtë.
Në hyrje të Kuvendit e përballë Qeverisë qëndron obelisku i dëshmisë së mbi 1600 persona të zhdukur gjatë luftës së fundit, tash e 23 vjet. Brenda korridorit që çon tek holli I Kuvendit të Kosovës, mbi 1600 çelësa rrinë të varur.
Secili zyrtar i lartë vendor e ndërkombëtar mund të shohë të paktën portretizimin e asaj se çfarë ka ndodhur dy dekada më parë. Por, edhe 20 vjet më pas trysnia e faktorit ndërkombëtar mbi Serbinë për të treguar për vendndodhjen e lokacioneve të mundshme me varreza masive të shqiptarëve, po konsiderohet e zbehtë.
Madje, në Komisioni Qeveritar për Personat e Zhdukur thonë se shteti serb heziton edhe të bashkëpunojë për këtë çështje.
“Sfidë mbetet mungesa e informacioneve të besueshme dhe mungesa e informacione të besueshme para së gjithash lidhet me mungesë të bashkëpunimit të palës serbe dhe mungesën e bashkëpunimit realisht i drejtpërdrejt mungesë e gatishmërisë për ti dhënë arkivat e ish ushtrisë jugosllave”, thotë për RTK-në Kushtrim Gara nga Komisioni Qeveritar për Personat e Zhdukur.
Në Fondin për të Drejtën Humanitare thonë se fare pak është duke u bërë për zbardhjen e personave të pagjetur, dhe se kjo më nuk trajtohet si çështje humanitare.
“Një ndër arsyet edhe pse palët deklarativisht kanë thanë se çështjen e personave të zhdukur do ta trajtojnë si çështje humanitare ajo nuk po ndodhë. Është evidente që kjo çështje ende po trajtohet si çështje politike edhe në negociata edhe në prononcime të zyrtarëve serbe e kosovare, këto ma së shumti po pësojnë familjet e personave të zhdukur”, thotë Bekim Blakaj nga Fondi për të Drejtën Humanitare.
Nga Këshilli Koordinues për të Zhdukurit deklarojnë se ka kohë që nuk janë bërë zbulime të reja lokacioneve të mundshme me varreza masive.
Familjarët nuk e dinë as rrugëtimin e tyre, as vendndodhjen e tyre as përfundimin e tyre, adresa është Beogradi, një trysi e bashkësisë ndërkombëtar rreth këtij procesi kishte me ndikua shumë ose me u kushtëzua që të tregohen dhe dihen që janë në brendësi të Serbisë”, thotë Ahmet Grajqevci, kryetar i Këshillit Koordinues për të Zhdukurit.
Ndonëse që nga paslufta e deri më tani në tërë territorin e Kosovës, janë bërë 2700 gërmime, që i bie çdo 4 kilometra kërkim për të pagjetur, ende vazhdojnë të figurojnë të zhdukur 1617 persona, shumica e të cilëve dyshohet se janë të varrosur në varrezat masive në Serbi.