Gzim Shala, hulumtues i lartë në Institutin e Kosovës për Drejtësi (IKD), tha se Agjencia për Parandalimin e Korrupsionit duhet të qartësojë përfundimisht çështjen se a ka mandat të kryejë hetime administrative, në të kundërtën t’i drejtohet me kërkesë Ministrisë së Drejtësisë, për ndryshimin e ligjit.
Sipas tij, tri fushat kryesore në të cilat ka mandat APK-ja janë: deklarimi i pasurisë, çështja e konfliktit të interesit dhe sinalizuesit.
Shala tha në emisionin “Tempus” se problematikë është qëndrimi i Agjencisë se nuk ka mandat që të kryejë hetime administrative në rastet e sinjalizimit.
“Sipas Agjencisë për Parandalimin e Korrupsionit, ideja është që ligji i ri jep mandat vetëm në fusha specifike dhe jo edhe në fusha të tjera”, tha Shala.
Ai tha se është e nevojshme që brenda vitit 2025 të adresohet kjo çështje dhe nëse është problem i patejkaluar ligjor, duhet të ndërrohet ligji sa ma shpejtë.
“Megjithatë, në bindjen time profesionale Agjencia ka mandat, për shkak se ka një ligj të specializuar që është specifik dhe që duhet të vlejë para ligjit të përgjithshëm për Agjencinë për Parandalimin e Korrupsionit, përderisa ai ligj nuk e ka shfuqizuar këtë ligj, ky mbetet një ligj specifik dhe duhet që të procedojë tutje. Megjithatë, pa marrë parasysh qëndrimit, është e nevojshme që përfundimisht brenda vitit 2025 të adresohet kjo çështje dhe nëse është problem i patejkaluar ligjor thjesht të ndërrohet ligji sa ma shpejtë, për shkak se në të kundërtën do t’i humbte kuptimi edhe Agjencisë si mbikëqyrëse e zbatimit të ligjit për mbrojtje e sinjalizuesve”, tha Shala.
Shala theksoi se tek sinjalizimi është edhe çështje e mungesës të vullnetit politik për mbrojtje të sinjalizuesëve.
“Në bindjen time, nuk mundem me thënë se vlen si rekomandim me iu thënë institucioneve dijeni rëndësinë e sinjalizuesve, se çdokush e di që nëse vendos me luftu korrupsionin është shumë e e rëndësishme me i mbrojtë njerëzit të cilët e raportojnë korrupsionin, mirëpo mungesa e vullnetit, e integritetit, për me e luftu korrupsionin domosdoshmërisht krijon një situatë që nuk ka edhe njëfarë parapëlqyeshmërie për sinjalizuesit”, tha Shala.
Ai e konsideroi të nevojshme përmbushjen e pozitave në institucioneve publike.
“Ideja është që tash janë bërë në institucionet publike, një numër i madh i pozitave që duhet me u përmbush, është zyrtari për mbrojtje të sinjalizimit, për parandalimin e konflliktit të interesit, për deklarimin e pasurisë, dhuratave, për qasjen e dokumente, për mbrojtje të dhënave, për diskriminim, për barazi gjinore”, shtoi Shala.
Hulumtuesi i IKD-së tha se ideja e miratimit të ligjit dhe vendosjes se obligimit ligjor për caktimin e një zyrtari të tillë dhe mosmbështetja e institucionit, më pastaj po e kthen në një vendim teknik.
“Institucionet thjesht po thojnë duhet me caktu se na kanë thanë, e në fakt as nuk po e dinë çka është situata, tash disa institucione nuk e këqyrin fort, dhe e kqyrin një zyrtar të caktun, disa institucione nuk kanë profile të tilla, nuk kanë mjaftueshëm profil se kush duhet me qenë zyrtar për mbrojtje të sinjalizuesve, për parandalim të konfliktit të interesit, etj”, tha Shala.
Shala tha se në kuadër të kësaj problematike është e nevojshme që institucionet të kenë zyrtar të tillë për integritet, që i ushtron këto pozita, po ashtu të kenë kritere të caktuara se si këta zyrtarë të zgjidhen dhe ushtrimi i këtyre pozitave në praktikë të jetë efektiv. /BetimipërDrejtësi