Kur mendojmë për pubertetin, mendja na shkon te adoleshenca – periudha midis moshës 8 dhe 14 vjeç, kur trupi kalon ndryshime të mëdha drejt pjekurisë. Por, ndryshimet trupore nuk ndalen aty
Gjatë të 20-ave, 30-ave dhe 40-ave, trupi vazhdon të transformohet, duke kaluar atë që shpesh quhet “puberteti i dytë.”
Pavarësisht emrit, nuk bëhet fjalë për një pubertet të vërtetë. “Puberteti i dytë” është një term joformal që përshkruan ndryshimet natyrore të trupit gjatë moshës madhore. Por çfarë ndodh saktësisht gjatë kësaj periudhe?
Kur ndodh “puberteti i dytë”?
Nuk ka një përkufizim mjekësor për “pubertetin e dytë”, por ky term zakonisht përdoret për të përshkruar ndryshimet trupore që ndodhin në të 20-at, 30-at dhe 40-at. Disa njerëz e përdorin këtë term për të përshkruar:
• Ndryshimet gjatë një dekade të caktuar, si të 30-at
• Kalimin nga një dekadë në tjetrën, si nga të 20-at në të 30-at
Çfarë ndodh tek burrat gjatë “pubertetit të dytë”?
Në të 20-at
• Maksimumi i masës kockore: Arrin nivelin më të lartë të masës kockore që do të kesh gjatë jetës.
• Maksimumi i masës muskulore: Muskujt arrijnë forcën dhe volumin maksimal.
• Ngadalësimi i rritjes së prostatës: Gjatë adoleshencës, prostata rritet shpejt, por pas të 20-ave, kjo rritje ngadalësohet.
Në të 30-at
• Rënia e testosteronit: Niveli i këtij hormoni fillon të ulet, por pa ndryshime të dukshme në trup.
• Rënia e masës kockore dhe muskulare: Kockat dhe muskujt fillojnë të humbasin masë, edhe pse në mënyrë të lehtë.
• Ndryshime në lëkurë: Mund të shfaqen rrudha dhe njolla të vogla.
• Flokë të thinjur: Pas mesit të 30-ave, thinjat bëhen më të dukshme.
Në të 40-at
• Rishpërndarja e dhjamit: Dhjami grumbullohet kryesisht në bark dhe kraharor.
• Rënie në gjatësi: Disku mes vertebrave fillon të tkurret, duke sjellë një humbje të lehtë të gjatësisë.
• Rritje e prostatës: Një tjetër rritje e prostatës mund të shkaktojë vështirësi në urinim.
• Disfunksion erektil: Me uljen e testosteronit, mund të ketë vështirësi në mbajtjen e ereksionit.
Çfarë ndodh tek gratë gjatë “pubertetit të dytë”?
Në të 20-at
• Maksimumi i masës kockore dhe muskulore: Si te burrat, edhe tek gratë, ky është momenti kur kockat dhe muskujt janë më të fortë.
• Cikli menstrual i rregullt: Nivelet e estrogjenit arrijnë kulmin në mesin ose fundin e të 20-ave, duke e bërë ciklin më të parashikueshëm.
Në të 30-at
• Perimenopauza: Trupi fillon të përgatitet për menopauzën, zakonisht pas mesit të të 30-ave.
• Ndryshime në lëkurë: Rënia e prodhimit të kolagjenit sjell rrudha dhe lëkurë më të varur.
• Periudha menstruale më të çrregullta: Nga fundi i të 30-ave, cikli menstrual bëhet më pak i rregullt.
• Thatësi vagjinale: Mund të vëresh ndryshime në lubrifikimin natyral të vagjinës.
• Afsh të nxehta: Nxehtësia e papritur mund të shfaqet si një shenjë e hershme e menopauzës.
Në të 40-at
• Humbje më e shpejtë e masës kockore: Pas menopauzës, rreziku i osteoporozës rritet.
• Rënie në gjatësi: Si te burrat, edhe tek gratë, gjatësia mund të bjerë me 1-2 cm.
• Shtim në peshë: Trupi e ndryshon mënyrën se si e përdor energjinë, duke favorizuar shtimin në peshë.
• Cikli menstrual i parregullt ose mungesë e menstruacioneve: Nga fundi i të 40-ave, cikli menstrual bëhet më i rrallë dhe zakonisht ndalon plotësisht në të 50-at.
A mund të ndalet “puberteti i dytë”?
Ndryshimet që vijnë me moshën nuk mund të ndalen plotësisht, por mund të menaxhohen më mirë me një stil të shëndetshëm jetese.
Si të përgatitesh për “pubertetin e dytë”?
Edhe pse nuk mund ta shmangësh plakjen, mund të përgatitesh për të në mënyrën e duhur.
Ja disa hapa që mund të ndjekësh:
• Qëndro aktiv/e: Stërvitja e rregullt ndihmon në ngadalësimin e humbjes së masës muskulore dhe kockore. Kombino ushtrimet kardiovaskulare me forcimin e muskujve.
• Ushqehu shëndetshëm: Një dietë e pasur me fruta, perime, drithëra dhe proteina të dobëta ndihmon trupin të plaket më mirë.
• Menaxho sëmundjet kronike: Nëse ke probleme shëndetësore, si diabeti apo tensioni i lartë, kujdesi i duhur mund të ndihmojë në ruajtjen e një cilësie të mirë jete.
• Bëj kontrolle të rregullta mjekësore: Vizitat tek mjeku i përgjithshëm, gjinekologu ose specialistët e tjerë ndihmojnë në identifikimin dhe trajtimin e hershëm të problemeve shëndetësore. /Telegrafi/