Ndotja e ajrit është një ndër problemet më të mëdha mjedisore në Kosovë. Grimcat (PM) janë një nga ndotësit më shqetësues në ajër. PM i referohet një përzierje grimcash të ngurta dhe të lëngshme që janë pezull në ajër, të njohura si PM10 dhe PM2.5. Në Kosovë, burimet primare të PM i atribuohen aktiviteteve njerëzore siç janë dhe prodhimi i energjisë nga thëngjilli, transporti, aktivitetet industrial dhe djegjet e vogla nga amvisëritë dhe shërbimet. Gjatë muajve të dimrit, nivelet e PM në Kosovë priren të jenë më të larta për shkak të djegies së thëngjillit, drurit dhe biomasës tjetër për ngrohje dhe për prodhim të energjisë.
Efektet e PM në shëndetin e njeriut janë të dokumentuara ku tregojnë që ekspozimi afatshkurtër ndaj PM mund të shkaktojë acarim të syve, hundës dhe fytit dhe të përkeqësojë gjendjen ekzistuese të frymëmarrjes dhe sistemeve kardiovaskulare. Ekspozimi afatgjatë ndaj PM shoqërohet me rrezik të shtuar të kancerit të mushkërive, sëmundjeve të zemrës dhe sulm në tru.
Për të adresuar çështjen e ndotjes së ajrit në Kosovë, janë marrë masa të ndryshme. Agjencioni per Mbrojtjen e Mjedisit te Kosoves (AMMK) është agjenci qeveritare përgjegjëse për monitorimin e cilësisë së ajrit dhe ofrimin e informacionit për publikun. Të dhënat e mbledhura nga AMMK ndihmojnë në identifikimin e burimeve të ndotjes së ajrit dhe vlerësimin e efektivitetit të masave për përmirësimin e cilësisë së ajrit. Përveç monitorimit të cilësisë së ajrit, AMMK gjithashtu kryen kërkime dhe ofron asistencë teknike për të mbështetur zhvillimin e politikave dhe programeve për reduktimin e ndotjes së ajrit në Kosovë.
Informacioni i ofruar nga AMMK është thelbësor për politikëbërësit, profesionistët shëndetësorë dhe publikun që të marrin vendime të informuara se si të mbrojnë shëndetin e tyre dhe mjedisin. Agjencia gjithashtu bashkëpunon me organizata ndërkombëtare dhe vende të tjera për të shkëmbyer njohuritë dhe praktikat më të mira për të adresuar çështjen e ndotjes së ajrit. Gjithashtu, qeveria ka zbatuar masa për të nxitur përdorimin e burimeve të rinovueshme të energjisë, si energjia e erës dhe diellit.
Si përfundim, ndotja e ajrit dhe nivelet e PM në Kosovë janë një shqetësim serioz, por ka mënyra që ne të gjithë mund të ndërmarrim veprime për të ndihmuar në përmirësimin e cilësisë së ajrit. Duke reduktuar konsumin tonë të energjisë, duke përdorur transportin publik dhe duke adoptuar praktika të qëndrueshme në jetën tonë të përditshme, ne të gjithë mund të bëjmë pjesën tonë për të ndihmuar në mbrojtjen e mjedisit tonë dhe të shëndetit të komuniteteve tona.
Për më tepër, ne mund të mbështesim përpjekjet e qeverisë për të promovuar energji dhe transport më të pastër dhe t’i mbajmë bizneset dhe industritë përgjegjëse për reduktimin e ndikimit të tyre mjedisor. Le të punojmë së bashku për të krijuar një të ardhme më të pastër, më të shëndetshme dhe më të qëndrueshme për Kosovën.
Për më shumë informacione kontaktoni në:
Facebook: AMMK
Shkarkimi i aplikacionit mobil mund të bëhet në këto vegëza:
Për Android: https://bit.ly/3KMEFZ4
Për iPhone/iPad: https://apple.co/3kEUXbJ