Disa vende të Zonës Shengen kanë rifilluar kontrollet në kufijtë e brendshëm evropianë. Ata thonë se është e nevojshme, duke pasur parasysh krizën e vazhdueshme të migracionit me të cilën përballet BE.
Një nga parimet kryesore të Marrëveshjes së Shengenit është liria e lëvizjes së qytetarëve, që do të thotë se nuk ka kontrolle në kufijtë e brendshëm të grupit.
Megjithatë, ka klauzola në traktat që parashikojnë rivendosjen e përkohshme të kontrolleve kufitare, kryesisht kur ekziston një kërcënim për rendin publik ose sigurinë e brendshme.
Dhe në vitin 2023, të paktën shtatë shtete të Shengenit iu drejtuan atyre dispozitave, shkruan Euronews, përcjell Telegrafi.
“Kodi i Kufijve të Shengenit ua lejon shteteve anëtare të rivendosin kontrollet kufitare në rast të një kërcënimi serioz për sigurinë e tyre kombëtare, me kusht që masa të jetë e nevojshme si mjeti i fundit dhe të jetë e përkohshme. Tani shtetet e Shengenit i interpretojnë këto kushte shumë gjerësisht”, thotë Eugenio Cusumano, Profesor i asociuar i Shkencave Politike në Universitetin e Messina-s.
Sipas Cusumano, në këtë situatë krijohet një “efekt domino”, ku shembullin e tij e ndjekin edhe fqinjët e shtetit.
“Rivendosja e kontrolleve kufitare përdoret si një sinjal për publikun – qeveria është e ashpër ndaj migracionit”, thotë Cusumano, duke vënë në dukje se kjo është një strategji shumë tërheqëse në një kohë të rritjes së ndjenjës populliste.
“Ajo që po shohim tani është një shembull tjetër i brishtësisë së zonës Shengen. Gjermania dhe tani vendet e tjera anëtare po rivendosin kontrollet kufitare. Kjo po ndodh për disa arsye, duke përfshirë ato politike. Në veçanti, ka të bëjë me zgjedhjet e ardhshme në nivel lokal dhe kombëtar, duke ushtruar presion mbi qeveritë qendrore”, thotë Alberto-Horst Neidhardt, kreu i programit të migracionit në Qendrën për Politikat Evropiane.
Kjo është gjithashtu e lidhur me ardhjen e një numri të madh emigrantësh në vendet e Evropës Jugore, tha ai.
Ndryshe, falë mungesës së kufijve, refugjatët lëvizin lirshëm në të gjithë kontinentin dhe disa vende të BE-së kanë parë një rritje të ndjeshme të kërkesave për azil muajt e fundit. Gjermania në veçanti.
Berlini ia atribuon rifillimin e kontrolleve kufitare me Poloninë dhe Republikën Çeke luftës kundër trafikantëve të qenieve njerëzore.
Veç kësaj, Sllovenia po rrit mbikëqyrjen e pikave të saj kufitare me Kroacinë, e cila së fundi iu bashkua zonës Shengen.
“Shpesh bëhet fjalë vetëm për kontrolle në vend. Ata ndalojnë vetëm një pjesë të njerëzve që kalojnë kufirin. Kjo nuk është në të vërtetë një rivendosje e plotë e kufijve të brendshëm. Është një masë simbolike. Sistemi Shengen është krejtësisht i mirë. Ky është një nga arritjet më të mëdha të integrimit evropian”, është i bindur politologu Eugenio Cusumano.
Marrëveshja e Shengenit u nënshkrua nga pesë vende – Franca, Gjermania, Belgjika, Holanda dhe Luksemburgu – në qershor 1985.
Kjo ndodhi në anijen Princesha Marie-Astrid në lumin Moselle, afër vendit ku bashkohen kufijtë e Luksemburgut, Francës dhe Gjermanisë.
Më vonë atyre iu bashkuan pothuajse të gjitha vendet e Bashkimit Evropian në zgjerim, si dhe Zvicra, Islanda, Norvegjia dhe Lihtenshtajni.
Irlanda nuk mund t’i bashkohej Shengenit për shkak të një marrëveshjeje të veçantë me Britaninë e Madhe.
Ndërsa dy vende të BE-së – Bullgaria dhe Rumania – kanë pritur për më shumë se 15 vjet për t’u lejuar të bashkohen në grupin Shengen.
Disa analistë thonë se kjo do të ndodhë para fundit të vitit 2023. /Telegrafi/