Site icon Telegrafi

Kush ishin anglo-saksonët?

Duke studiuar mbetjet skeletore të anglo-saksonëve dhe sidomos format e kafkës, studiuesit kanë zbuluar se këta luftëtarë legjendare ishin “fryt i një përzierje njerëzish nga dy grupime kulturore emigrante dhe lokale e jo nga një grup homogjen nga Evropa Perëndimore”.

Ekipi i arkeologëve iu përgjigj pyetjes se kush ishin anglo-saksonët, përmes një studimi të botuar së fundmi në revistën “Plos One”, në përbërje të së cilit ishin profesorët Keith Dobney, Kimberly A. Plomp dhe Mark Collard. Ata analizuan interpretimet tridimensionale të kafkave të vjetra anglo-saksone. Studimi shqyrtoi mbetjet nga periudha e Mesjetës së hershme në Angli, midis shekujve V-XI, duke zbuluar se “emigrimi ndodhi gjatë 100 viteve, pra në vitet 410-560”.

Dobney thotë se rezultatet e studimit tregojnë se mbretëritë anglo-saksone të Britanisë së Mesjetës së hershme ishin “dukshëm të ngjashme me Britaninë bashkëkohore, plot me njerëz me prejardhje të ndryshme, që ndajnë një gjuhë dhe kulturë të përbashkët”.

Nxjerrja e informacionit nga forma e kafkës ishte një “art” i quajtur frenologji, por që u diskreditua përfundimisht nga shkencëtarët në vitet 1840. Frenologjia cilësohet si pseudoshkencë në të cilën studiuesit matin shenjat në kafka, për të diagnostikuar problemet themelore shëndetësore në organet e trupit.

Por, kjo praktikë dështoi në mënyrë të përsëritur të gjente një konsensus mbi numrat më themelorë të organeve mendore, të cilat varionin nga 27 në disa vende në mbi 40 në të tjera. Sot analiza shkencore e kafkave kruhet nga paleoantropologët, të cilët mund të nxjerrin shumë të dhëna nga matja e kafkave.

Për studimin e ri ekipi mblodhi të dhëna 3D mbi kafkën, të gjetura nga gërmimet në Britani dhe Danimarkë. Bazuar tek ato të dhëna, ata vlerësuan prejardhjen e individëve anglo-saksonë dhe zbuluan se midis 2/3 dhe 3/4 të katërtave të individëve të hershëm anglo-saksonë ishin me origjinë evropiane kontinentale. Ndërkohë, midis 1/4 dhe 1/3, ishin me origjinë lokale. Për më tepër, ekipi identifikoi një ndryshim në shkallën e emigrimit dhe adoptimin lokal të kulturës me kalimin e kohës. Ky ndryshim në shkallën e migrimit u zbulua kur studiuesit analizuan skeletet që datonin në periudhën e mesme anglo-saksone, e cila ishte disa shekuj pasi mbërritën emigrantët origjinalë.

Sipas Plomp është zbuluar se “50-70 për qind e individëve ishin me origjinë lokale, ndërsa 30-50 për qind ishin me origjinë nga Evropa kontinentale”. Në përfundim, profesor Kolard tha se këto zbulime tregojnë se të qenit anglo-saksonë kishte më shumë gjasa të ishte “një çështje e gjuhës dhe e kulturës, dhe jo e gjenetikës”.

Pyetja kryesore ishte: A zhdukën ata me shpejtësi nga pushtuesit evropianë, duke u zëvendësuar me banorët romano-britanikë të Anglisë? Apo valët më të vogla të emigrantëve ngadalë u integruan, shumuan dhe u vendosën të banonin përkrah fiseve lokale, që mësuan shpejt gjuhën dhe aspektet kulturore të pushtuesve të ardhshëm anglo-saksonë?

Profesori Dobney thotë se problemi qëndron tek “kontradikta e dukshme midis teksteve të hershme historike (të shkruara diku pas ngjarjeve që nënkuptojnë se të sapoardhurit ishin të shumtë dhe që e zëvendësuan popullsinë romano-britanike) dhe disa shënjuesve biomolekularë të kohëve të fundit të marra drejtpërdrejt nga skeletet e anglo-saksonëve të lashtë, që duket se sugjerojnë se numri i emigrantëve ishte i paktë”.

Në thelb, zbulimet e reja sugjerojnë se vendbanimet e hershme anglo-saksone ishin “një përzierje si e të ardhurve, ashtu edhe e emigrantëve, dhe në vend të zëvendësimit me shumicë të popullsisë lokale, pati një proces të kulturimit, ku gjuha dhe kultura anglo-saksone, u adoptua në shumicë nga popullata lokale”. /Burimi: Ancient Origins/Në shqip nga: Bota.al/

Exit mobile version