Në botë vdesin dhjetëra fëmijë çdo vit, për shkak se “harrohen” në veturat e mbyllura, ndërsa jashtë tyre temperaturat arrijnë nivelet maksimale.
Dhe e marta shënoi vdekjen e 14-të të nxehtë të makinave në SHBA këtë vit, një numër që ekziston frika se mund të rritet ndërsa valët e të nxehtit vazhdojnë në të gjithë vendin.
Por këto vdekje tragjike janë 100% të parandalueshme “nëse mund të përdorim pak teknologji për të ndihmuar”, ka vlerësuar Janette Fennell, themeluesja dhe presidentja e “Kids and Car Safety”, një organizatë jofitimprurëse e dedikuar për parandalimin e lëndimeve dhe vdekjeve të fëmijëve nga incidentet e lidhura me automjetet.
Fennell i ka rënë kambanës së alarmit për vdekjet e tilla për më shumë se 15 vjet, përcjell Telegrafi.
“Ne i jemi lutur industrisë së automobilave të bëjë diçka”, ka thënë ajo. “Është një betejë e vështirë. Por ne jemi në prag të gjërave që duhet të ndodhin”.
Për Fennell-in kjo do të thotë që automjetet të ndezin dritat dhe u dërgojnë sinjalizime me tekst shoferëve – madje edhe të panjohurve aty pranë – se një fëmijë është harruar aksidentalisht në ulësen e pasme ose është futur fshehurazi brenda një automjeti.
“Ju tentoni të mos harroni të kontrolloni presionin e gomave, të fikni dritat, të merrni çelësin”, argumentoi ajo. “Për t’i dhënë fund këtyre fataliteteve të tmerrshme, ne duhet të jemi në gjendje të zbulojmë kur ka një qenie të gjallë të mbyllur në një automjet dhe të paralajmërojmë këdo që mund t’i vijë në ndihmë”.
Dhe prodhuesit e automjeteve kanë hulumtuar teknologji të ndryshme për dekada, sigurisht, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.
Ed Kim, president dhe analist kryesor në firmën e konsulencës automobilistike AutoPacific, tha se General Motors meriton për të qenë prodhuesi i parë i automjeteve që trajtoi “çështjen e paralajmërimeve të ulëseve të pasme” në vitin 2001.
“Hulumtimi i tregut tregon se siguria është disa nga gjërat më të rëndësishme për konsumatorët kur blejnë një automjet”, tha Kim për ABC News.
Andaj, shumë automjete tani shfaqin alarme sigurie.
Por disa nga teknologjitë mund të çaktivizohen manualisht, duke shkaktuar shqetësime se drejtuesit mund të bëhen indiferentë ndaj saj.
Sidoqoftë, Simon Roberts, baba i dy fëmijëve të vegjël dhe inxhinier në Toyota Connected North America, tha se Toyota ka punuar në mënyrë agresive drejt një zgjidhjeje të problemit, një problem që po bëhet më i rrezikshëm çdo vit pasi temperaturat rriten.
Në maj, prodhuesi japonez i automjeteve prezantoi konceptin e tij “Cabin Awareness”, i cili aktualisht po i nënshtrohet testimit në botën reale me May Mobility, një kompani autonome automjetesh.
Koncepti në fjalë vendos “radarin e imazhit 4D” për të përcaktuar nëse një person ose kafshë shtëpiake ka mbetur pas në një automjet të mbyllur.
Sipas Toyota, pajisja, e vendosur mbi kokë, mund të zbulojë një formë jete edhe pas daljes së një shoferi.
Nëse një fëmijë ose një kafshë shtëpiake është mbyllur brenda, sinjalet paralajmëruese do të ndizen në grupin e instrumenteve.
Automjeti do të bëjë zhurmë dhe shoferi mund të marrë njoftime përmes aplikacionit Toyota si dhe mesazhe me tekst, tha kompania.
Për më tepër, teknologjia mund të dërgojë sinjalizime përmes pajisjeve inteligjente të shtëpisë ose të dërgojë mesazhe me tekst tek kontaktet e caktuara të urgjencës.
Roberts tha se ekipi po eksploron gjithashtu komunikimet veturë-me-veturë (V2V) për të tërhequr vëmendjen e kalimtarëve.
Ekipi inxhinierik u frymëzua nga një teknologji radari me mikrovalë e krijuar nga Laboratori Jet Propulsion i NASA-s, i cili ishte në gjendje të zbulonte frymëmarrjen e njeriut dhe rrahjet e zemrës nën më shumë se 30 metra rrënoja pas një tërmeti 7.8 ballë që goditi Nepalin në vitin 2015.
“Edhe njerëzit e mirë mund të bëjnë gabime dhe kjo mund të ndodhë me secilin prej nesh”, tha Roberts. “Kjo është një çështje e madhe që duhet ta zgjidhim”.
Roberts vuri në dukje se hapja e dritareve në një makinë të mbyllur ende mund të shkaktojë goditje nga nxehtësia dhe vdekje për pasagjerët brenda.
Edhe prodhuesi korean i automjeteve Hyundai nxori për herë të parë sensorin e tij Ultrasonic Rear Occupant Alert në SUV Palisade për vitin e modelit 2020.
Sinjalizimi i sofistikuar i bazuar në sensorë që ndez dritat vezulluese, i bie borisë dhe dërgon një mesazh me tekst – duke “këshilluar” shoferin të kontrollojë menjëherë ulësen e pasme.
Megjithëse teknologjia Ultrasonic është e disponueshme vetëm në modele të zgjedhura për momentin, një zëdhënës i Hyundai tha se një sistem Rear Occupant Alert (ROA) vjen standard në 99% të automjeteve të kompanisë.
Kur shoferi mbyll automjetin, në panelin e instrumenteve shfaqet një “shenjë që të bën të kontrollosh ulësen e pasme”.
“Ne po përpiqemi të jemi pionierë në këtë hapësirë”, ka thënë për ABC News, Brian Latouf, shefi i sigurisë i Hyundai Motor America North.
“Ne po i kushtojmë vëmendje kësaj çështjeje dhe mesazhet dhe komunikimet janë të rëndësishme”.
Ndërkohë edhe prodhuesi i makinave elektrike Tesla lansoi “Dog Mode” në vitin 2019 në mënyrë që pronarët të mund të mbanin kafshët e tyre në një kabinë me ajër të kondicionuar ndërsa automjeti ishte i pambikëqyrur.
Një mesazh në ekranin e madh thotë “Pronari im do të kthehet së shpejti” dhe tregon temperaturën brenda.
Kim, ashtu si Fennell, tha se këto sinjalizime – megjithëse janë kryesisht të dobishme – mund të bëjnë që shoferët të indinjohen ndaj paralajmërimeve të vazhdueshme.
Teknologjia aktuale gjithashtu mund të desensibilizojë shoferët ndaj emergjencave reale dhe të krijojë detyrime për kompanitë.
“Sigurisht që ekziston rreziku nëse një paralajmërim bëhet pjesë e rutinës aq sa filloni ta injoroni. Ky është padyshim një shqetësim”, mendon Kim. “Ka njerëz që do të mësohen aq shumë me paralajmërimin saqë bëhet i pakuptimtë dhe nuk i kushtojnë më vëmendje”.
Megjithatë, ai shtoi: “Të kesh alarmin është më mirë sesa të mos e kesh atë dhe kjo veçori nuk kushton shumë për një prodhues automjetesh për t’u zbatuar”.
Brian Moody, redaktor ekzekutiv i Kelley Blue Book, tha se këto sisteme paralajmëruese shtojnë një “nivel shtesë të sofistikimit” në automjet dhe janë një pikë e rëndësishme e shitjes.
Debati më i madh mund të jetë nëse prodhuesit e automjeteve janë përgjegjës nëse teknologjia e alarmit dështon në një makinë me fëmijë dhe kafshë shtëpiake brenda, tha ai.
“Në njëfarë niveli duhet të ketë përgjegjësi personale”, konsideron Moody.
Andaj ka edhe mënyra të tjera për të parandaluar vdekjet e tilla pa teknologji: t’i mësoni fëmijët t’i bien borisë nëse ngecin brenda ose të vendosni një send të rëndësishëm në pjesën e pasme si “vëmendje”. /Telegrafi/