Situata e krijuar politike në Kosovë do të reflektojë edhe në stabilitetin ekonomik, thonë ekspertë për çështje ekonomike.
Kabineti Haradinaj është Qeveri në dorëheqje dhe nuk ka kompetenca që të marrë vendime të reja. Partitë politikë janë dakorduar që ta shpërndajnë Kuvendin e Kosovës më 22 gusht.
Kjo situatë, sipas ekspertëve të ekonomisë, do të prodhojë episodin e ri të krizës ekonomike pas atij të vitit 2014, ku rritja ekonomike ishte vetëm 0.9 për qind për dallim ku në vitet tjera kjo rritje ka qenë rreth 4 për qind.
Sipas tyre, gjatë kësaj periudhe reflektimet do jenë negative edhe nga aspekti i brendshëm, por edhe nga ai jashtëm.
Safet Gërxhaliu, ekspert për çështje ekonomike, thotë për Radion Evropa e Lirë, se afaristët privatë zakonisht para dhe pas zgjedhjeve, përmbahen nga investimet dhe në sektorin publik bie dukshëm efikasiteti i institucioneve për hartimin e politikave të reja ekonomike.
Kurse në aspektin e jashtëm, investimet e huaja, që konsiderohen të domosdoshme për ekonominë, do zvogëlohen për shkak se afaristët e huaj hezitojnë të investojnë në vende që nuk ka siguri politike.
“Është një goditje e rëndë, në veçanti në sektorin privat sepse një orientim drejtë agjendës politike bie përgjegjësia individuale dhe institucionale dhe rritet shkalla e korrupsionit dhe krimit të organizuar. Dhe ajo që vërtet Kosovës do t’i kushtojë më se shumti në këtë drejtim, vitet 2018-2019 janë vite të errëta sa i përket investimeve të huaja”, tha Gërxhaliu.
Edhe eksperti tjetër për çështje ekonomike, Lekë Musa, pranon se situata para dhe pas zgjedhjeve detyrimisht reflekton edhe në proceset ekonomike, por ai thotë se situata politike ka qenë e brishtë për një periudhë të gjatë.
“Derisa Kosova të mos ketë Qeverinë e re të krijuar, nuk mund të hyjë në marrëveshje me mekanizma financiarë ndërkombëtarë, apo nuk mund të fillohet me projekte kapitale”.
“Kosova ka një periudhë që nuk ka stabilitet dhe siguri politike. Prandaj nuk mund të ketë ndonjë ndikim kjo fushata eventuale parazgjedhore apo ky vakuum institucional. Sepse mund të them se vakuumi institucional ka ekzistuar që një kohë, pasi as Qeveria edhe as Kuvendi nuk kanë qenë funksional”, thotë Musa.
Musa shprehet se edhe gjatë këtij viti, vendimmarrja në Kuvendin e Kosovës u sfidua vazhdimisht nga mungesa e kuorumit, çka ka pamundësuar miratimin e disa ligjeve të rëndësishme ekonomike.
Për këtë sipas tij, do ishte e nevojshme, mbajtja e zgjedhjeve të jashtëzakonshme, me shpresë se do përmirësonte gjendjen edhe në aspektin ekonomik.
“Ndoshta do të jetë mirë të shkohet në zgjedhje, me shpresën se mund të kemi një Kuvend që mund të funksionojë dhe një Qeveri që do të ketë numra të mjaftueshëm për të kaluar pakon e reformave ekonomike”, thotë Musa.
Gërxhaliu thotë se nëse eventualisht shpallen zgjedhjet e jashtëzakonshme, për përmirësimin e aspektit ekonomik, partitë politike duhet të promovojnë programe zhvillimore dhe jo individë.
“Në të ardhmen partitë politike duhet të ndryshojnë strukturën e tyre, pastaj mos të orientohen të promovojnë individë, por programe zhvillimore dhe vetëm atëherë mund të ketë vërtet një ndryshim. Përndryshe, me njerëz të njëjtë, me parti të njëjta, ndryshimi është i dëshiruar, por i pa realizuar”, tha Gërxhaliu.
Një situatë e tillë, ishte edhe në vitin 2014, pas zgjedhjeve të përgjithshme, ku ngërçi politik pengoi formimin e institucioneve të vendit, për rreth gjashtë muaj.
Në atë kohë, sipas të dhënave zyrtare, investimet e huaja direkte në Kosovë kishin rënë në 151 milionë euro, për derisa rritja ekonomike kishte arritur në vetëm një për qind, vlera këto më te ulëta në dekadën e fundit.