Presidenti amerikan Joe Biden dhe Xi Jinping i Kinës nuk kanë mungesë të çështjeve të vështira për të diskutuar kur të ulen për bisedimet e tyre të para në një vit.
Secili lider ka objektiva të qarta për bisedimet e shumëpritura të mërkurën në margjinat e samitit të Bashkëpunimit Ekonomik Azi-Paqësor, një takim që vjen pas atij që ka qenë një vit i paqartë për dy ekonomitë më të mëdha të botës, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.
Si Biden ashtu edhe Xi po kërkojnë të sjellin një masë më të madhe stabiliteti në një marrëdhënie që po përcaktohet nga dallimet mbi kontrollet e eksporteve, tensionet mbi Tajvanin, luftërat në Lindjen e Mesme dhe Evropë, dhe jo vetëm.
Një vështrim në atë që çdo president shpreson të arrijë gjatë këtyre bisedimeve:
Çfarë kërkon Biden
Shtëpia e Bardhë e ka bërë të qartë se marrëdhënia SHBA-Kinë është përtej ditëve kur një takim përfundon me një listë të gjatë njoftimesh dhe marrëveshjesh.
Në vend të kësaj, Biden shkon në San Francisko i fokusuar në menaxhimin e konkurrencës gjithnjë e më të ashpër ekonomike të vendeve dhe mbajtjen e linjave të hapura të komunikimit për të parandaluar keqkuptimet që mund të çojnë në konflikt të drejtpërdrejtë midis dy fuqive.
Kështu, pritet që Biden të mbrojë zgjerimin e kontrolleve të eksportit të SHBA-së për “çipat”.
Në të njëjtën kohë, ai do të sigurojë Xi se nuk po përpiqet të bëjë luftë ekonomike me Pekinin mes shenjave të vazhdueshme që ekonomia e Kinës po përpiqet të rikuperohet nga ndërprerjet e shkaktuara nga pandemia.
“Shtetet e Bashkuara nuk kanë dëshirë të shkëputen nga Kina. Një ndarje e plotë e ekonomive tona do të ishte ekonomikisht katastrofike për të dy vendet tona dhe për botën”, citohet t’i ketë thënë Sekretarja e Thesarit, Janet Yellen, zëvendëskryeministrit kinez He Lifeng kur u takuan javën e kaluar.
“Ne kërkojmë një marrëdhënie të shëndetshme ekonomike me Kinën që do të përfitojë të dy vendet me kalimin e kohës”.
Administrata Biden ka sinjalizuar se dëshiron të rihapë komunikimet ushtarake që kryesisht “kanë pushuar” pasi Kryetarja e atëhershme e Dhomës, Nancy Pelosi vizitoi Tajvanin në gusht të vitit 2022.
Pekini e konsideron Tajvanin, një ishull të vetëqeverisur me 23 milionë banorë, si pjesë të territorit kinez dhe zotohet të bashkohet me të, me forcë nëse është e nevojshme.
Biden “është i vendosur të shohë rivendosjen e lidhjeve ushtarake-ushtarake sepse ai beson se është në interesin e sigurisë kombëtare të SHBA”, tha të dielën këshilltari i tij për sigurinë kombëtare, Jake Sullivan, në “Face the Nation” të CBS.
Ndërsa një oficer i lartë ushtarak amerikan u tha gazetarëve të premten në Tokyo se ai i ka përcjellë Kinës shpresat e tij për të rifilluar atë komunikim të ngecur.
Ndërkohë, administrata amerikane ka sinjalizuar se do të thotë se nuk kërkon ndryshim të status quo-së në Tajvan.
Uashingtoni e njeh Pekinin si qeveri të Kinës dhe nuk ka marrëdhënie diplomatike me Tajvanin.
Por Kina e ka perceptuar kontaktin amerikan me Tajvanin si inkurajim për ta bërë të përhershme pavarësinë de facto të ishullit prej dekadash, përcjell Telegrafi.
Shqetësimi për këtë çështje është rritur pasi Tajvani përgatitet të mbajë zgjedhjet presidenciale në janar.
Biden pritet gjithashtu t’i bëjë të ditur Xi se ai dëshiron që Kina të përdorë ndikimin e saj në rritje mbi Iranin për të bërë të qartë se Teherani ose përfaqësuesit e tij nuk duhet të ndërmarrin veprime që mund të çojnë në zgjerimin e luftës Izrael-Hamas.
Administrata e Biden beson se kinezët, një blerës i madh i naftës iraniane, kanë ndikim të konsiderueshëm me Iranin, i cili është një mbështetës i madh i Hamasit.
Me zgjedhjet presidenciale në SHBA më pak se një vit larg, zyrtarët e administratës thanë se Biden do ta bëjë të qartë se ndërhyrja kineze në votim nuk do të tolerohet.
Ndërkohë ekspertët e dezinformimit paralajmërojnë se Pekini mund të synojë të synojë SHBA-në, duke nxitur mosmarrëveshje që mund të ndikojë në rezultatet e zgjedhjeve në nivel lokal, veçanërisht në rrethet me një numër të madh votuesish kinezo-amerikanë.
Çfarë do Xi
Xi po kërkon garanci nga Biden. Xi dëshiron të dëgjojë nga Biden se presidenti amerikan nuk do të mbështesë pavarësinë e Tajvanit, nuk do të fillojë një luftë të re të ftohtë dhe nuk do të “shtypë” rritjen ekonomike të Kinës.
“Një mikpritës i mirë duhet të shmangë krijimin e ndonjë telash apo pengese të re”, tha Xie Feng, ambasadori kinez, në një forum në Hong Kong javën e kaluar.
Kërkesat e Pekinit u bënë të qarta nëntorin e kaluar kur Xi dhe Biden u takuan në Bali, Indonezi, gjatë samitit të Grupit 20.
Marrëdhëniet, megjithatë, vështirë se ishin stabilizuar kur SHBA-ja rrëzoi një balonë spiune kineze në shkurt, duke i ulur marrëdhëniet diplomatike në një nivel tjetër të ulët.
Tani, të dy vendet “duhet të kthehen në atë që është rënë dakord midis dy presidentëve në Bali dhe të veprojnë me të vërtetë sipas saj”, tha Wang Wenbin, një zëdhënës i ministrisë së jashtme kineze.
Vitin e kaluar, Xi i tha Bidenit se çështja e Tajvanit ishte “në thelb të interesave thelbësore të Kinës, themeli i themelit politik të Kinës-SHBA.
Kështu, këtë herë Xi do të kërkojë një gjuhë të fortë nga Uashingtoni duke kundërshtuar pavarësinë e Tajvanit.
Xi tha në Bali se ndërveprimet SHBA-Kinë duhet të përcaktohen nga dialogu dhe bashkëpunimi fitues, jo konfrontimi dhe konkurrenca me shumën zero.
E Zhu Feng, dekan i Shkollës së Studimeve Ndërkombëtare të Universitetit Nanjing, vlerëson se masat ndëshkuese si nga administrata Trump ashtu edhe nga Biden, të tilla si tarifat ndaj mallrave kineze, sanksionet kundër kompanive kineze dhe kufizimet e eksportit për produktet e teknologjisë së lartë si çipat e avancuar, janë bërë “çështja më e rëndësishme” për Kinën.
Pekini nuk dëshiron një luftë të ftohtë ose një opozitë gjeopolitike, sepse ajo dëmton zhvillimin e Kinës, tha Zhu, dhe Kina “do t’i refuzojë dhe nuk mund t’i pranojë ato akte të çmendura shtypëse të SHBA-së”.
Xi, i cili pritet t’u drejtohet udhëheqësve të biznesit amerikan ndërsa është në San Francisko, do të kërkojë gjithashtu të forcojë besimin se Kina është një vend i sigurt për të investuar pasi Pekini ka nevojë për investime të huaja për të ndihmuar në ringjalljen e ekonomisë së tij.
Në një shenjë alarmante, vendi regjistroi një deficit të investimeve të huaja direkte gjatë periudhës korrik-shtator, hera e parë që nga viti 1998.
Investimet e huaja kanë nxitur pjesën më të madhe të rritjes së Kinës për tre dekadat e fundit dhe kjo mund të tregojë paaftësinë e Pekinit për të tërhequr dhe të mbajë investimet e huaja. /Telegrafi/