Ekonomitë e Maqedonisë së Veriut, Shqipërisë, Bosnjës e Hercegovinës, Malit të Zi, Kosovës dhe Serbisë kanë tejkaluar nivelet e para-pandemisë përkundër ndikimit negativ nga invazioni i Rusisë në Ukrainë, çmimet më të larta të energjisë dhe ushqimit, kushtet e pafavorshme të motit, kushtet e ngushta financiare dhe pasiguria e rritur, thuhet në Raportin më të ri të rregullt ekonomik për Ballkanin Perëndimor, të publikuar sot.
Parashikohet që ekonomia e Maqedonisë së Veriut të shënojë rritje të butë prej 2,1% më 2022 deri në 2,4% më 2023, u theksua në konferencën e sotme për media në Shkup, në të cilën u prezantua Raporti.
Përkundër rimëkëmbjes së shpejtë pas pandemisë, kriza rrjedhëse e shkaktuar nga shpenzimet për jetesë – veçanërisht nga çmimet e larta të ushqimit dhe energjisë – ka shtypur rritjen në vend dhe ka shtyrë inflacionin në nivelin më të lartë në dy dekadat e fundit në rajon, duke bërë presion mbi financat publike në kushte të rritjes së shpenzimeve për huamarrje. Meqë çmimet e mallrave, siç parashikon Banka, në dy vitet e ardhshme pritet të ulen, norma e inflacionit parashikohet të ulet në 9,1 për qind në vitin 2023 dhe në 3 për qind në vitin 2024.
Në periudhën afatmesme, parashikohet përshpejtim i moderuar i rritjes ekonomike. Duke marrë parasysh hapësirën e kufizuar fiskale, mbështetja e qeverisë për mbrojtjen e ekonomisë nga çmimet e larta të energjisë duhet të orientohet më mirë në mënyrë që të nxisë efikasitetin energjetik dhe tranzicionin e gjelbër.
Rreziqet negative për projeksionin janë zvogëluar si rezultat i lehtësimit të pjesshëm të kushteve financiare, por konsolidimi fiskal edhe më tutje mbetet prioritet. Reformat strukturore për të nxitur rritjen e qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse afatmesme duhet të mbeten në fokus përpara zgjedhjeve të vitit 2024.
Parashikimet për vendet e Ballkanit Perëndimor vazhdojnë të tregojnë rritje të moderuar të PBB-së në vitin 2023 në rajon, që pritet të arrijë në 2,6 për qind, i nxitur kryesisht nga konsumi privat dhe eksportet, e në disa vende edhe nga investimet publike”, thuhet në raportin.
Rajoni përballet me sfida për të rimëkëmbur mekanizmat e mbrojtjes në mënyrë që të përgatite për tronditjet që mund të ndodhin në të ardhmen dhe për të ndërmarrë reforma nga ana e ofertës në mënyrë që të hedhen themelet për rritje më të qëndrueshme dhe më të gjelbër.