Pejxherët që i përkisnin operativëve të Hezbollahut shpërthyen në një sulm që dyshohet se ishte planifikuar nga Izraeli.
Kështu spekulojnë ekspertët se mund të jenë shpërthyer, transmeton Telegrafi.
Pejxherët e përdorur nga anëtarët e Hezbollahut shpërthyen në Bejrut dhe Libanin jugor të martën në atë që duket të jetë një sulm shumë i sofistikuar nga distanca, duke vrarë 12 njerëz, përfshirë dy fëmijë dhe duke plagosur 2,800, përfshirë 300 njerëz në gjendje kritike, sipas ministrit të Shëndetësisë të Libanit, Firas Abiad.
Si ministri i përkohshëm i Informacionit libanez Ziad Makary dhe Hezbollah kanë pretenduar se Izraeli qëndron pas shpërthimeve të pejxherëve, me një zyrtar amerikan që konfirmoi gjithashtu për Associated Press se pejxherët shpërthyen si pjesë e një operacioni izraelit.
Hezbollahu, i cili mbështetet nga Irani dhe i cilësuar si një organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Britania e Madhe, u shfaq gjatë luftës civile libaneze.
Tensionet me Izraelin datojnë që në vitet e 80-ta me grupin militant që shpalli fuqitë perëndimore dhe Izraelin si armiqtë e tyre në një manifest.
Hezbollahu luftoi një luftë civile kundër forcave izraelite në vitin 2006, dhe është përfshirë në sulme ndërkufitare vitin e fundit që kur shpërtheu lufta me Hamasin në tetor.
Politikani i Hezbollahut, Ibrahim Al Moussawi e quajti sulmin një “agresion kriminal”, me grupin militant islamik duke thënë se ata do të vazhdojnë të mbrojnë Libanin.
Ekspertët i thanë Euroneës se ndërsa pajisjet dhe laptopët janë përdorur si armë më parë, ky sulm ishte shumë i sofistikuar pasi pajisjet ishin fshehur mirë me shpërthimin e koordinuar.
Pse Hezbollahu po përdor pejxherët për të komunikuar?
Një pejxher është një pajisje e vogël komunikimi me valë që përdoret për të marrë mesazhe nëpërmjet sinjaleve radio. Ato u përdorën gjerësisht para telefonave inteligjentë.
Si një aktor jo-shtetëror me aftësi të kufizuara, Hezbollahu ka përdorur pejxherët në të kaluarën për të shmangur përgjimin izraelit, sipas Elijah J Magnier, veteran dhe korrespondent që ka mbuluar rajonin për 37 vjet.
“Hezbollahu ishte shumë i vendosur këtë herë për të parandaluar anëtarët që të përdorin telefonin celular, sepse çdo telefon që është i lidhur me internetin qaset lehtësisht nga aftësia elektronike shumë e avancuar izraelite”, tha ai.
Si mund të ishin manipuluar pejxherët?
SMEX, një OJQ libaneze për të drejtat digjitale, tha në një artikull analizues pas sulmit se kishte skenarë të shumtë të mundshëm se si mund të ishin shpërthyer pejxherët.
Ata thonë se pajisjet mund të jenë ngatërruar gjatë tranzitit ose transportit, dhe janë vendosur të shpërthejnë në një kohëmatës ose nëpërmjet një sinjali radio.
SMEX gjithashtu spekuloi se pajisjet mund të ishin shfrytëzuar për të mbinxehur bateritë, një skenar që disa ekspertë që atëherë kanë hedhur dyshime në raportet e mediave dhe postimet në mediat sociale.
Paul Amoroso, këshilltar kundër mjeteve shpërthyese të improvizuara në Small Arms Survey dhe ish-oficer teknik i municioneve me Forcat irlandeze të Mbrojtjes, tha se marrja e qasjes në komponentët dhe pajisjet që nisin njëkohësisht ,është shumë e sofistikuar.
“Ka një karakteristikë kryesore që do t’ju duhet nga materiali energjik, eksplozivi, nëse do të ishte një eksploziv, quhet diametri kritik dhe kjo është se sa të vogla mund t’i bëni eksplozivët, dhe ka vetëm shumë pak lloje eksplozivësh që e kanë këtë karakteristikë”, tha ai për Euronews.
Atëherë do të duhej të kishte “një nismëtar efektiv” ose detonator, por vendosja e një të tillë në një pajisje shpërthyese të improvizuar me madhësinë e një pejxheri është “shumë e vështirë”, kështu që ka të ngjarë të jetë një “i projektuar nga shteti”, Amoroso, i cili gjithashtu ka punuar më parë me Shërbimin e Veprimit ndaj Minave të OKB-së, shtoi.
“Gjithçka që do të duhej ishte dy ose tre prej tyre që të mos funksiononin dhe të fillonin përpara se koha e synuar dhe kontrollet e brendshme të sigurisë nga Hezbollahu do t’i kishin alarmuar ata se këto ishin një problem, kështu që ata kishin një IED të fortë që mund të trajtohej në mënyrë të ashpër”, vuri ai në dukje.
Nga një këndvështrim inxhinierik, “është në një nivel të sofistikimit që do ta kishin vetëm disa agjenci në botë. Ju jeni në avantazhin e teknologjisë së municioneve shpërthyese këtu”, tha ai.
Magnier i tha Euronews se pejxherët që shpërthyen nuk ishin më të vjetër, por një grup i ri që mbërriti së fundmi. Kjo është raportuar edhe nga agjenci të tjera lajmesh duke cituar zyrtarë të Hezbollahut. /Telegrafi/