Niki Lauda, i cili ndërroi jetë në moshën 70-vjeçare, ishte kampion i trefisht botëror në Formula 1 dhe kryetar joekzekutiv i ekipit të kampionit të botës, Mercedesit.
Ai ishte gjithashtu një pilot dhe një biznesmen i suksesshëm, i cili krijoi dy linja ajrore dhe vazhdoi të bënte kapitenin e aeroplanëve në fund të viteve ’60-ta të shekullit të kaluar.
Por ai do të kujtohet më së shumti për trimërinë dhe elasticitetin e shquar që tregoi në rikuperimin nga një aksident zjarri në Grand Prixin gjerman të vitit 1976 në Nurburgring.
Lauda, që ishte duke udhëhequr Kampionatin Botëror, pasi fitoi titullin e parë, pësoi djegie të shkallës së tretë në kokë dhe fytyrë që e lanë të dëmtuar për jetë si dhe thithi gazra toksike që i dëmtuan mushkëritë.
Megjithatë, ai u kthye në gara vetëm 40 ditë më vonë – duke përfunduar në vendin e katërt në Grand Prix të Italisë. Deri në fund të garës, plagët e pashëruara ia kishin ngjyrosur maskën me gjak. Kur u përpoq ta hiqte, zbuloi se ajo ishte e mbërthyer në fashat e tij. Ishte një nga aktet më të guximshme në historinë e sportit.
Më vonë, në autobiografinë e sinqertë, ai pranoi se kishte qenë aq i frikësuar sa nuk mund të voziste.
“Thashë pastaj dhe më vonë se e kisha pushtuar frikën time shpejt dhe pastër”, shkruante Lauda në “To Hell And Back” dhe më tej shkruante, “Kjo ishte një gënjeshtër, por do të ishte qesharake të mbetja në duart e rivalëve të mi duke konfirmuar dobësinë time. Në Monza, unë kam qenë i ngurtë dhe i frikësuar”.
Lauda kishte paralajmëruar se Nurburgring ishte shumë i rrezikshëm për F1. Mbi 16 kilometra nëpër malet e Eifelit nënkuptohej se shërbimet e emergjencës ishin shumë larg, kishte pohuar ai.
Ajo që ndodhi më 1 gusht, vërtetoi se kishte të drejtë. Për arsye të panjohura, Lauda humbi kontrollin në një cep të quajtur Bergwerk, goditi një argjinature dhe bolidi shpërtheu në flakë.
I bllokuar në rrënojat, por i vetëdijshëm, ai u tërhoq nga katër shoferët e tjerë – por jo para se të kishte pësuar lëndime të rënda. Aksidenti erdhi në një kohën kur austriaku duket se po udhëtonte drejt një titulli botëror të dytë radhazi për Ferrarin dhe vendosmëria e tij për t’u kthyer kishte të bënte me zvogëlimin me shpejtësi të madhe të epërsisë nga konkurrentët, përkatësisht nga britaniku i McLarenit, James Hunt.
Në garën e fundit në Japoni, Lauda ishte vetëm tre pikë përpara dhe shkaku i një shiu të madh, ai nuk pranoi të garoj, duke thënë se ishte shumë e rrezikshme.
Lauda pranoi se ai ishte “i goditur nga paniku” – ndjenjat e rrënjosura në rrëzimin e tij – por më vonë tha se ndjeu keqardhje për vendimin. Ferrari u u përpoq ta bindte atë për të garuar, por ai refuzoi, dhe Hunt zuri vendin e tretë që kishte nevojë për të fituar titullin me një pikë.
Beteja e tyre është shndërruar në një film të Hollivudit, por i ka paraqitur ata si armiq – në të vërtetë, Lauda dhe Hunt ishin miq të ngushtë.
Ishte padyshim pjesa më dramatike, frymëzuese dhe interesante e karrierës së Laudës, por jeta e tij ishte shumëngjyrëshe dhe ishte e jashtëzakonshme në tërësinë e saj.
Ai ishte një personalitet i njëjtë, i kobshëm dhe i vërtetë, por me një ndjenjë të mirë humori dhe mendje të pavarur.
Pas suksesit në kategoritë më të ulëta, Lauda shtroi rrugën drejt F1 në vitin 1971 përkundër mos miratimit të familjes së tij dhe me anë të një huaje bankare të siguruar kundër politikës së sigurimit të jetës dhe filloi karrierën në muajin mars. Ai kishte nevojë për një kredi të dytë për të kaluar në BRM dy vjet më vonë. Ishte lëvizja më e mençur që i solli lavdinë.
Ai i bëri përshtypje shokut të skuadrës Clay Regazzoni, dhe kur zvicerani nënshkroi me Ferrarin në vitin 1974, ai rekomandoi emrin e Laudas.
Në vitin 1974, ngasësi humbi kundër Emerson Fittipaldi të McLarenit vetëm shkaku i mungesës së eksperiencës, por kjo ishte paraardhës e dominimit në vitin 1975 me Ferrari 312T.
Pas humbjes së ngushtë të titullit në vitin 1976, Lauda fitoi përsëri në vitin 1977, pavarësisht rënies së Enzo Ferrarit, ku pas aksidentit në Nurburgring u prishën marrëdhënien mes tyre.
Atmosfera e ftohtë, mes humbjes së Laudës me pronarin dhe dëshpërimit për lojtarin e ri të skuadrës, Carlos Reutemann, Lauda qëndroi në Ferrari në vitin 1977 vetëm sa të mjaftonte për të arritur titullin dhe u tërhoq nga dy garat e fundit përpara një lëvizjeje në ekipin e Bernie Ecclestone në vitin 1978.
Skuederia Brabham ishte e bukur për t’u parë, por motori i tij Alfa Romeo ishte jo konkurrues dhe Lauda filloi të humbiste interesin për F1. Në Grand Prix të Kanadasë, garën e parafundit të sezonit të vitit 1979, ai u largua nga makina e tij pjesërisht përmes një seance praktike dhe i tha Ecclestonet se po tërhiqej.
Ai u kthye në Austri për të drejtuar linjën ajrore të tij, Lauda Air, me kohë të plotë. Por pak më shumë se dy vjet më vonë u kthye në F1, i tunduar nga dalja në pension të drejtuesit të McLaren, Ron Dennis, për një rrogë prej tre milion dollarë – deri atëbotë ishte më i madhi në këtë sport.
Lauda fitoi garën e tretë – në Long Beach, Kaliforni – dhe në 1984 ekipi ishte dominues me MP4 / 2 të ri, të mundësuar nga një motor Porsche.
Lauda nuk ishte konkurrues me ekipin e ri të skuadrës Alain Prost, por fitoi pesë gara në saje më së shumti si rezultat i fatit të keq të francezit ose daljes në pension, dhe fitoi titullin me gjysmë pike, diferenca më e afërt në histori.
Përmes dy periudhave të tij në F1, ngasja e tij u karakterizua nga eleganca dhe e gjithë ekonomia e përpjekjeve dhe rrjedhshmërisë, që përputhej me besimin e tij, ishte puna e drejtuesit të makinës për të punuar sa më shumë në aspektin teknik të makinës. Kjo nuk ishte spektakolare, por sigurisht që ishte e efektshme – siç ka dëshmuar vetë Prost dhe Jackie Stewart, të cilët ndanë një qasje të ngjashme dhe fituan edhe shtatë tituj të tjerë mes tyre.
Fundi i karrierës me makinën, megjithatë, nuk do të thoshte fundin e lidhjeve të tij me F1.
Në vitin 1993, Montezemolo i ofroi atij një rol konsultues në Ferrari, megjithëse nuk zgjati shumë në menaxhimin e shefit të ri të ekipit atë vit – Jean Todt, i cili shkoi për të udhëhequr epokën dominante të Michael Schumacher.
Në vitin 2001, Lauda mori përgjegjësinë për ekipin Jaguar të zotëruar nga Ford, por u shkarkua në fund të vitit 2002 së bashku me 70 figura të tjera kyçe kur performanca nuk arriti të përmirësohej.
Që atëherë, ai në masë të madhe ka kombinuar drejtimin e linjës së re ajrore Niki – e themeluar në vitin 2003, pas shitjes së Lauda Air në Austrian Airlines më 1999 – me rolin e analistit në kanalin televiziv gjerman të RTL F1.
Por pastaj, në shtator të vitit 2012, ai u emërua drejtor jo ekzekutiv i ekipit Mercedes F1, një vendim i bërë nga bordi Mercedes, të cilët ishin të pakënaqur me mungesën e konkurrencës së ekipit nën drejtimin e Ross Brawn dhe e donin Laudan si një spiun efektiv në kampit.
Së bashku me Brawn, Lauda luajti një rol kyç në nënshkrimin e Lewis Hamiltonit për të zëvendësuar Schumacherin në fund të vitit 2012. Dhe në fillim të vitit 2013, ai u bë aksionar me dhjetë për qind në Mercedes, në të njëjtën kohë kur Toto Wolff mori 30 për qind.
Wolff, drejtori ekzekutiv i emëruar fillimisht, zëvendësoi Brawn si shef të ekipit në vitin 2014 dhe pas kësaj – ndërsa Mercedes mbizotëronte sportin në epokën e motorëve turbo hibride – Lauda kishte marrë pjesë në gara dhe veproi si këshilltar i Wolffit dhe bordit të Mercedesit.
Në korrik 2018, ai u diagnostikua me një infeksion të rëndë të mushkërive dhe kishte bërë një transplant të dyfishtë të mushkërive. Në nëntor, ai dhe ekipi postuan një mesazh në mediat sociale me një video të Laudas duke thënë se do të kthehej në punë së shpejti.
Por në janar u diagnostikua me pneumoni dhe u kthye në spital në Vjenë dhe gjatë mbrëmjes së kaluar ndërroi jetë në moshën 70-vjeçare.
Lauda la gruan e dytë Birgit, binjakët e tyre Max dhe Mia – të lindur në vitin 2009, dy djem nga gruaja e parë – Marlene Knaus – Mathias dhe Lukas dhe një djalë – Christoph – i lindur nga një marrëdhënie e tretë. /Telegrafi/