Për shkak se dhimbja e gjoksit mund të tregojë një problem serioz i cili mund të rrezikon jetën tuaj, është e rëndësishme të kërkoni ndihmë të menjëhershme mjekësore!
Dr. Afrim Poniku MD, PhD, FESC
Specialist Internist-Kardiolog në QKUK
Asistent në katedrën e Mjekësisë Interne/Fakulteti i Mjekësisë
Tel. 044 388706
Çfarë është dhimbja e gjoksit?
Dhimbja në gjoks është një nga arsyet më të shpeshta që njerëzit vizitojnë dhomën e urgjencës. Rreth 13% e të gjitha vizitave në dhomën e urgjencës për dhimbjen e gjoksit rezulton me një diagnozë të një problemi serioz të lidhur me zemrën dhe deri në 40% të pranimeve të urgjencës, janë për shkak të dhimbjes në gjoks.
Dhimbja e gjoksit është një simptomë që prek midis 20 dhe 40% të popullsisë së përgjithshme gjatë jetës së tyre.
Dhimbja e gjoksit shfaqet në shumë forma, duke filluar nga një goditje e mprehtë deri në një dhimbje të shurdhër. Ndonjëherë dhimbja në gjoks ndjehet si shtypje ose djegie. Në raste të caktuara, dhimbja përhapet deri në qafë, në nofull dhe më pas rrezaton në pjesën e prapme ose poshtë njërit ose të dy krahëve.
Ajo gjithashtu ndryshon nga: cilësia, intensiteti, kohëzgjatja, vendndodhja.
Çfarë e shkakton dhimbjen në gjoks?
Dhimbja në gjoks ka shumë shkaqe të mundshme, të gjitha këto arsye kanë nevojë për kujdes mjekësor. Shkaqet më kërcënuese për jetën përfshijnë zemrën ose mushkëritë.
Kur keni dhimbje gjoksi, mendimi juaj i parë mund të jetë se keni sulm në zemër!
Dhimbja e gjoksit e lidhur me zemrën
Në përgjithësi, shqetësimi në gjoks në lidhje me një sulm në zemër ose një problem tjetër të zemrës mund të përshkruhet si vijon:
Dhimbje prapa dërrasës së gjoksit, presion, shtrëngim, djegie ose ngushtësi në gjoksin tuaj, dhimbje dërmuese ose qetësuese që rrezaton në shpinë, qafë, nofull, shpatulla dhe njërën ose të dy krahët.
Dhimbja që zgjat më shumë se disa minuta, përkeqësohet me aktivitetin, largohet dhe kthehet ose ndryshon në intensitet, gulçim, djersitje të ftohta, marramendje ose dobësi, të përziera ose të vjella.
Në shkaqet e dhimbjes së gjoksit të lidhura me zemrën përfshihen:
▪ Sëmundja e arterieve koronare (angina pectoris). Ky është një ngushtim në enët e gjakut të zemrës që zvogëlon rrjedhën e gjakut dhe oksigjenin në muskulin e zemrës. Kjo mund të shkaktojë dhimbje të njohur si anginë. Angina është një simptomë e sëmundjes së zemrës, por zakonisht nuk shkakton dëmtime të përhershme në zemër. Sidoqoftë, është një shenjë se jeni në rrezik për një sulm në zemër në të ardhmen. Dhimbja e gjoksit mund të përhapet në krahun tuaj, shpatullën, nofullën ose shpinën. Mund të ndihet si një presion ose ndjesi shtrydhëse. Angina mund të shkaktohet nga stërvitja, eksitimi ose shqetësimi emocional dhe lehtësohet nga pushimi.
▪ Infarkti i miokardit (sulmi në zemër). Vjen nga bllokimi i rrjedhës së gjakut nëpër enët e gjakut të zemrës, dhe shkakton vdekjen e qelizave të muskujve të zemrës. Edhe pse e ngjashme me dhimbjen e gjoksit në anginë, një sulm në zemër është zakonisht një dhimbje më e fortë, dërmuese zakonisht në pjesën qendrore ose në anën e majtë të gjoksit dhe nuk lehtësohet nga pushimi. Djersitja, të përzierat, gulçimi ose dobësia e rëndë mund të shoqërojnë dhimbjen.
▪ Perikarditi, i cili është një inflamacion i qeskës që e mbështjellë zemrën
▪ Miokarditi, i cili është një inflamacion i muskujve të zemrës
▪ Kardiomiopatia, e cila është një sëmundje e muskujve të zemrës
▪ Diseksioni i aortës, përfshin çarjen e aortës (arteria kryesore që del nga zemra), një gjendje e rrezikshme për jetën.
Shkaqet e lidhura me mushkëritë
Shumë çrregullime të mushkërive mund të shkaktojnë dhimbje gjoksi, duke përfshirë:
▪ Emboli pulmonare – kjo ndodh kur një mpiksje gjaku vendoset në një arterie të mushkërive, duke bllokuar rrjedhjen e gjakut në indet e mushkërive.
▪ Pleurit – nëse membrana që mbulon mushkëritë tuaja bëhet e përflakur (ndezje), kjo mund të shkaktojë dhimbje gjoksi që përkeqësohet gjatë frymëmarrjes ose kolliteni.
▪ Pneumotoraks – Dhimbja e gjoksit e shoqëruar me një mushkëri të shembur, zakonisht fillon papritmas dhe mund të zgjasë për orë të tëra, dhe zakonisht shoqërohet me gulçim. Ndosh kur ajri rrjedh në hapësirën midis mushkërive dhe brinjëve.
Shkaqet dhimbjes lidhur me sistemin e tretjes
Dhimbja në gjoks mund të shkaktohet nga çrregullime të sistemit të tretjes, duke përfshirë:
▪ Urth – Kjo ndjesi e dhimbshme, djegieje prapa kockave të gjirit tuaj ndodh kur acidi i stomakut kthehet nga stomaku juaj në ezofagun.
▪ Çrregullimet e gëlltitjes – Çrregullimet e ezofagut mund ta bëjnë gëlltitjen të vështirë dhe madje të dhimbshme.
▪ Probleme të fshikëzës së tëmthit ose pankreasit – Gurët në tëmth ose inflamacioni i fshikëzës së tëmthit ose pankreasit mund të shkaktojë dhimbje barku që rrezaton në gjoksin tuaj.
Shkaqet e dhimbjes lidhur me muskujt dhe kockat
Disa lloje të dhimbjes në gjoks shoqërohen me lëndime dhe probleme të tjera që prekin strukturat që përbëjnë murin e gjoksit, duke përfshirë:
▪ Kostokondrit. Në këtë gjendje, kërci i kafazit tuaj të kraharorit, veçanërisht kërci që bashkon brinjët me kockën e gjirit, bëhet i përflakur dhe i dhimbshëm.
▪ Muskujt e lënduar. Sindromat e dhimbjes kronike, të tilla si fibromialgjia, mund të prodhojnë dhimbje të vazhdueshme të lidhura me muskujt në gjoks.
▪ Brinjët e dëmtuar. Një brinjë e mavijosur ose e thyer mund të shkaktojë dhimbje gjoksi.
Shkaqe të tjera
Dhimbja në gjoks mund të shkaktohet gjithashtu nga:
▪ Sulmet e panikut. Nëse keni periudha të frikës intensive të shoqëruar me dhimbje gjoksi, një rrahje të shpejtë të zemrës, frymëmarrje të shpejtë, djersitje të bollshme, gulçim, të përziera, marramendje dhe frikë nga vdekja, mund të jeni duke përjetuar një sulm paniku.
▪ Herpesi. Shkaktuar nga një riaktivizim i virusit, herpesat mund të prodhojnë dhimbje dhe një bandë flluskash nga shpina përreth në murin e gjoksit.
Diagnostifikimi
Dhimbja e gjoksit jo gjithmonë sinjalizon një sulm në zemër. Por secila dhimbje e gjoksit mund të jetë (mund të zhvillohet) një sulm në zemër.
Pikërisht këtë mjekët e urgjencës do të testojnë së pari, sepse sulmi në zemër është potencialisht kërcënimi më i shpejtë dhe më i rrezikshëm për jetën tuaj.
Kur të vizitoni mjekun?
Kërkoni menjëherë ndihmë mjekësore urgjente:
◘ Nëse keni dhimbje të reja ose të pashpjegueshme në gjoks ose dyshoni se keni një sulm në zemër.
◘ Një ndjenjë e papritur e presionit, shtrydhjes, shtrëngimit ose shtypjes nën kockën e gjoksit,
◘ Dhimbje gjoksi që përhapet në nofullën tuaj, krahun e majtë ose në shpinë, dhimbje e papritur, e mprehtë e gjoksit me gulçim, sidomos pas një periudhe të gjatë joaktiviteti.
◘ Nauze (mundim për vjellje), marrje mendsh, rrahje të shpejta të zemrës ose frymëmarrje të shpejtë, konfuzion, ngjyrë hiri ose djersitje të tepruar.
◘ Presion shumë i ulët i gjakut ose rrahje zemre shumë e ulët.
/Telegrafi/