Vrasja e fëmijës së vet nga njëri ose nga të dy prindërit përkufizohet si filicid, pavarësisht nga shkaku apo metodologjia e përdorur
Burrat janë dominues si autorë të vetëvrasjes pasi kanë vrarë fëmijën e tyre (62 për qind), dhe 23 për qind e nënave që i kanë marrë jetën fëmijës së tyre janë bërë prindër në adoleshencë.
Fëmijët, mirëqenia dhe edukimi i tyre, si dhe mbrojtja e tyre ekzistenciale, fizike dhe emocionale përfaqësojnë themelet e psikologjisë familjare dhe personale dhe diçka mbi të cilën bazohet mbijetesa jo vetëm e familjes, por edhe e civilizimit.
Çfarë ndodh më pas me njerëzit që marrin shkas për të rrezikuar ose marrë jetën e fëmijëve të tyre?
Çfarë është filicidi: Përkufizimi i vrasjes së një fëmije të vet
Vrasja e fëmijës së vet nga njëri ose nga të dy prindërit përkufizohet si filicid, pavarësisht nga shkaku apo metodologjia e përdorur. Konteksti në të cilin ndodhi vrasja mund të jetë i ndryshueshëm, nga psikoza dhe depresioni pas lindjes (vrasja e foshnjave), deri te dhuna në familje, por edhe lloje të ndryshme manipulimesh (dëmtimi i bashkëshortit nëpërmjet fëmijës…) apo përfitime.
Edhe pse filicidi nuk lidhet me moshën e viktimës, fëmijët më të vegjël se gjashtë muaj janë në rrezik më të madh të dhunës, autori i mundshëm i të cilëve është njëri prind. Statistikat tregojnë se nuk ka dallime domethënëse për sa i përket gjinisë së fëmijëve të vrarë, transmeton Telegrafi.
Është një krim që shumica e shoqërisë e konsideron si më të keqin, në kundërshtim të drejtpërdrejtë me natyrën, fatmirësisht ende i rrallë. Megjithatë, vdekja e dhunshme e të miturve më së shpeshti shkaktohet nga prindërit. Statistikat thonë se vdekja e dhunshme jashtë mjedisit familjar përbën rreth 25 për qind të rasteve.
Filicidi dhe vrasja e foshnjës: A ka ndonjë ndryshim
Termi “filicid” është i lehtë për t’u kuptuar edhe pse nuk është i përhapur apo i njohur mirë për popullatën e përgjithshme. Termi “vrasje foshnjore” përdoret shumë më shpesh. Edhe pse filicidi mund të jetë një foshnjë, ai është një fenomen tjetër.
Fillimisht, vrasja e foshnjës është një formë specifike e filicidit, e cila përcakton se shkaku i vdekjes së fëmijës është një veprim i nënës, më së shpeshti pas lindjes së fëmijës ose në një periudhë të shkurtër pas saj. Filicidi është një term më i përgjithshëm që do të thotë se marrja e jetës ka ndodhur nga akti i personave që janë të lidhur me fëmijën në kontekstin prindëror – qoftë babai apo nëna.
Cilat janë arsyet më të zakonshme për kryerjen e vrasjes
Është e vështirë të imagjinohet se diçka mund të “bëjë” dikë me mendje të shëndoshë të vrasë fëmijën e vet. Psikologët u përpoqën të bënin një klasifikim të arsyeve që shfaqeshin në raste të ndryshme. Kështu arritën deri aty ku disa prindër kryen vrasjen e një fëmije, e cila më vonë u quajt në teori, filicidi altruist.
Ky lloj krimi është zakonisht motivi kur fëmija ka një lloj gjendjeje mjekësore që prindi beson se do t’i shkaktonte atij vuajtje për pjesën tjetër të jetës së tij. Gjithashtu, nëse vuan nga një sëmundje e pashërueshme në fazën terminale.
Një nënlloj tjetër i filicidit që teoricienët e klasifikuan si altruist është ai që lidhet drejtpërdrejt me vetëvrasjen e autorit (prindit). Kur një baba ose nënë synon të bëjë vetëvrasje, ata shpesh mendojnë se fëmijët e tyre nuk do të mund të jetojnë pa ta dhe zgjedhin të marrin edhe jetën e tyre.
Sëmundja mendore dhe hakmarrja si shkak për vrasje
Një numër i caktuar ekspertësh e lidhin pa mëdyshje filicidin me çrregullime të rënda të shëndetit mendor që nga depresioni pas lindjes, psikozat e rënda, skizofrenia (zëra që urdhërojnë t’i merret jeta fëmijës), deri te halucinacionet në të cilat fëmija pushtohet nga një demon.
Janë regjistruar vrasje të fëmijëve të padëshiruar. Gjithashtu, në rastet kur prindërit nuk janë në gjendje të kujdesen për ta (neglizhencë, uria, mosdhënie e ndihmës mjekësore). Ka edhe raste aksidentale, kur prindi nuk ka pasur qëllimin themelor për të shkaktuar vdekjen e fëmijës, por ka ndodhur si pasojë e disa konfrontimeve të ndërsjella të prindërve në kuadrin e dhunës në familje.
Megjithatë, fakt shkatërrues është se numri më i madh i vrasjeve të fëmijëve të tyre janë kryer nga njerëz që nuk kishin diagnozë të një sëmundjeje mendore. Gjegjësisht, shkalla e çrregullimeve mendore në mesin e prindërve dhe kujdestarëve që kanë kryer filicid është më e lartë në krahasim me popullatën e përgjithshme, por më e ulët se sa pritej.
Cilat çrregullime janë më të pranishme tek dhunuesit
Provë është studimi i Universitetit të Mançesterit, ku janë përfshirë 297 raste të filicidit, së bashku me 45 raste të vetëvrasjeve pas vrasjes së një fëmije (vetëvrasje dhe filicid) në territorin e Anglisë dhe Uellsit. Rezultatet treguan se 40 për qind e autorëve kishin diagnozën e ndonjë çrregullimi mendor.
Të dhënat e disponueshme thonë gjithashtu se më shumë se dy të tretat e grave, pra nënat që vrasin fëmijët e tyre, kanë ende një histori të çrregullimeve mendore. Në kohën e krimit, rreth 53 për qind e nënave shfaqin simptoma të një çrregullimi psikologjik aktual. Më shpesh është depresioni. Baballarët që kryejnë krime janë më të prirur ndaj sëmundjeve të varësisë dhe sjelljeve të dhunshme.
Megjithatë, hulumtimi ofron një fakt tjetër befasues për shumë njerëz: çrregullimet mendore më të zakonshme tek ata që morën jetën e fëmijëve të tyre nuk janë çrregullimet psikotike, por çrregullimet e humorit (depresioni dhe çrregullimi bipolar), si dhe çrregullimet e personalitetit.
Kush kryen më shpesh filicide, nënat apo baballarët
Duke marrë parasysh këtë hulumtim, baballarët kanë akoma më shumë gjasa të vrasin fëmijën e tyre sesa nënat (2:1). Viktimat e filicidit janë kryesisht foshnjat (51 për qind).
Është interesant fakti se shumica e autorëve të filicidit janë prindër biologjikë (nëna ose babai). Në periudhën dhjetëvjeçare të vëzhguar nuk është regjistruar asnjë rast i vetëm i vrasjes së një fëmije të birësuar. Disa statistika më interesante: rreziku i krimit është më i lartë në rastin e prindërve më të rinj, dhe mosha mesatare e autorëve është 27 vjeç. /Telegrafi/