Parashikimi për çmimin e naftës – çfarë na pret gjatë vitit 2024?

Tregjet globale të naftës janë të përgatitur për sfida serioze në vitin 2024. Dhe Euronews Business i ka hedhur një vështrim asaj se çfarë mund të na ofrojë tregu botëror kur bëhet fjalë për mallin më të rëndësishëm në botë, naftën.

Në këtë drejtim vlerësohet se një recesion i afërt, një ngadalësim i thelluar në ekonomitë kryesore të botës, kërkesa më e vogël se sa pritej për naftë bruto nga Kina dhe më pak prodhim do të jenë karakteristikat përcaktuese për tregjet e naftës në 2024, përcjell Telegrafi.

Por së pari, të bëjmë një përmbledhje të ecurisë së lëvizjes së çmimeve të naftës bruto në vitin 2023.

Tregjet e naftës në vitin 2023

Tregjet e naftës në vitin 2023 mund të përcaktohen nga disa karakteristika.

Më e rëndësishmja nga të gjitha ishin shkurtimet e zgjatura të prodhimit nga OPEC+ (Organizata e Vendeve Eksportuese të Naftës dhe aleatët e saj). Së bashku ata pompojnë 40% të furnizimit global të naftës.

Në prill 2023, grupi njoftoi shkurtime shtesë prej 1.65 milion fuçi në ditë (mbpd), duke u mbështetur në shkurtimet e tyre për të cilat ranë dakord më parë, prej 2 mbpd, nga tetori 2022.

Kjo do të korrespondonte me rreth 3.66 mbpd shkurtime të barabarta me rreth 3% të kërkesës globale për naftë.

Tregjet reaguan ndaj këtij zhvillimi dhe çmimet e naftës u rritën.

Takimi i OPEC+: Rusia dhe Arabia Saudite zgjasin shkurtimet e prodhimit të naftës

Trendi mori më shumë vrull kur në qershor të vitit 2023, Arabia Saudite, liderja de fakto e OPEC-ut dhe një nga tre prodhuesit më të mëdhenj të naftës në botë, vendosi të dilte vullnetare për shkurtime shtesë prej 1 mbpd në ditë “me synimin për të mbështetur stabilitetin dhe bilancin e tregjeve të naftës”.

Çmimet e naftës arritën kulmin në 97 dollarë, një rritje prej 25% që nga qershori 2023. Kohët e fundit në nëntor, OPEC+ ra gjithashtu dakord të zgjasë shkurtimet në tremujorin e parë të 2024.

Përveç kësaj, rimëkëmbja ekonomike e Kinës vazhdoi të pengonte çdo rritje të qëndrueshme dhe të konsiderueshme të çmimit të naftës.

Vendet evropiane gjithashtu regjistruan një ngadalësim ekonomik me kërkesën për naftë në Gjermani duke rënë me 90,000 fuçi në ditë në vitin 2023, sipas pritshmërive të Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA).

Për më tepër, aktiviteti i prodhimit në SHBA ra për 13 muaj radhazi.

Lufta në Lindjen e Mesme, ndërkohë, pati “një efekt të heshtur“ në çmimet e naftës, shkruan Euronews, përcjell Telegrafi.

Parashikimi i çmimit të naftës për vitin 2024

Pritet që të shohim ofertë të bollshme vitin e ardhshëm për shkak të një ngadalësimi të aktivitetit ekonomik të kombinuar me rritjen e prodhimit nga SHBA – që së fundmi arriti nivelin më të lartë në 13.24 mbpd.

Për më tepër, Brazili, Guajana, Norvegjia dhe Kanadaja do t’i mbajnë tregjet me vaj të mjaftueshëm.

Kjo gjithashtu i përgjigjet pyetjes nëse çmimet e naftës do të arrijnë 100 dollarë në 2024. Dhe pa “një pikë ndezjeje gjeopolitike”, shanset që kjo të ndodhë janë pothuajse zero.

Ndërkohë IEA sheh rritjen e kërkesës globale për naftë vitin e ardhshëm, siç theksoi në raportin e saj të fundit.

Ky institucion tha se konsumi botëror i naftës do të rritet me 1.1 mbpd në ditë në vitin 2024 – dhe vuri në dukje se prodhimi nga prodhuesit jo-OPEC do të kontribuojë gjithashtu me 1.2 mbpd në furnizimin global.

Perspektiva e OPEC-ut për vitin 2024 është paksa e ndryshme nga ajo e IEA-së pasi sheh një rritje prej 2.25 mbpd.

Ndërsa për sa i përket çmimit, analiza teknike tregon se duket se ka mbështetje të konsiderueshme në 65 dollarë (për WTI) dhe në intervalin mesatar prej 60 dollarësh për naftën bruto Brent, nëse godet recesioni global.

Duke kuptuar ngadalësimin e ekonomisë globale, Goldman Sachs ka reduktuar parashikimin e saj pasi e sheh Brent mesatarisht 80 dollarë/81 dollarë.

Ky parashikim konvergon me atë të IEA, e cila e sheh Brent në 82.57 dollarë për fuçi në 2024. Barclays është ende ”në anën më të lartë” dhe sheh naftën mesatarisht 93 dollarë në 2024, ndërsa S&P Global mendon se 85 dollarë është më e përshtatshme.

Tendenca më e rëndësishme që duhet ndjekur për të kuptuar më mirë perspektivën e çmimeve të naftës për vitin 2024 është gjendja e ekonomisë globale pasi kërkesa për naftë është sinonim i aktivitetit ekonomik.

Kur OPEC+ uli prodhimin e tij (siç u përmend më herët) nuk ishte për shkak se kishte më shumë naftë në tregje, ishte sepse grupi ishte mjaft i mençur për të parashikuar ngadalësimin e afërt të ekonomisë globale.

Dhe teksa hyjmë në vitin 2024, treguesit e ekonomisë botërore nuk duken shumë të fortë dhe probabiliteti i një recesioni, pavarësisht sugjerimeve për një ulje të butë, është ende i lartë.

Si rezultat, çmimet e naftës në vitin 2024 do të kenë më shumë potencial në rënie sesa në rritje.

Si ndikojnë çmimet e naftës tek konsumatorët

Nafta bruto është malli më i rëndësishëm strategjik në botë. Ka mbi 4000 nënprodukte të naftës dhe çmimi i saj ndikon pothuajse në të gjithë sektorët e ekonomisë dhe në çdo sferë të jetës sonë.

Andaj, rritja e çmimeve të naftës kontribuon në kosto më të larta të transportit që mund të rezultojë në rritjen e çmimeve të mallrave.

Për më tepër, duke rritur çmimet e energjisë në përgjithësi, rritja e çmimeve të naftës kontribuon në nivele më të larta inflacioni që ushqejnë fuqinë blerëse të konsumatorëve.

Sipas projeksioneve të stafit të Eurosystem, “një rritje prej 1% e çmimeve të naftës do të nënkuptonte një rënie të nivelit të prodhimit potencial të zonës së euros prej rreth -0,02% në afat të mesëm”.

Pavarësisht paralajmërimeve, konsumatorët mund të jenë në gjendje të kenë shpresë pasi çmimet e naftës pritet të mbeten të kufizuara ose të priren në rënie në krahasim me vitin 2023, siç u përmend më herët, me ekonominë globale që pritet të mbetet e ngadaltë. /Telegrafi/