Qeveria e Kosovës ua ka shitur Distribucionin e Energjisë Elektrike investitorëve turq 182 milionë euro më pak se vlera reale që kishte kjo ndërmarrje.
Një studim shkencor, i realizuar nga Florin Aliu, njohës i ekonomisë dhe kandidatë për doktorantë në Çeki në fushën e vlerësimit të kompanive tregon se shitja e KEDS-it nga Qeveria e Kosovës për vetëm 26 milionë euro po del të ketë qenë e pa bazuar në asnjë matje shkencore.
Për më tepër, që në momentin e shitjes nuk ishte prezantuar asnjë studim mbi vlerën reale të kompanisë.
Aliu në studimin e tij “Modelimi i vlerës themelore të një kompanie: Rasti i privatizimit të Distribucionit dhe Furnizimit të Energjisë Elektrike”, ka nxjerrë se vlera reale e kësaj kompanie, në momentin e privatizimit, ka qenë 208 milionë euro.
“Sipas rezultateve të arritura me progresion normal gjeometrik (të kryer për rezultatet e ardhshme 50 vjeçare), vlera themelore e kompanisë qëndron në rangun prej 208 milion euro. Përkundër kësaj, Qeveria e Kosovës e shiti kompaninë për 26 milionë euro”, thuhet në këtë punim një kopje të te cilit e ka siguruar Gazeta Fjala.
Ky punim shkencor mbi shitjen e KEDS-it është i pari i këtij lloji dhe për realizimin e tij sipas Aliut janë përdorur metodat më të avancuara shkencore.
“Në punim i kam përdorur dy metodat aktuale më të avancuara shkencore: DCF (Discounted Cash Floë Method) dhe Monte Carlo Simulation”, shpjegon Aliu për Gazetën Fjala.
Sipas Aliut, kjo metodologji e përdorur është teknikë shkencore e gjithë pranuar në botën akademike për vlerësimet e kompanive.
“Teknikat janë aktuale me marzhë shumë të vogël gabimi. Prandaj do të ishte shumë mirë që qeveria ti bëjë publike metodat që ka përdor në vlerësimin e KEDS-it, në mënyrë që të krahasohen metodat e qeverisë dhe metodat e mia”, thotë ai.
Aliu dyshon nëse Qeveria ka bërë matje shkencore
Ndërkaq, Aliu ka dyshime nëse në momentin e privatizimit Qeveria e Kosovës ka kryer ndonjë matje shkencore mbi vlerën e kompanisë.
Së paku ato matje nuk janë prezantuar asnjëherë nga Qeveria e Kosovës. As kur është privatizuar kompania, e as më vonë.
“Edhe nëse Qeveria ka përdorë ndonjë matje shkencore ato nuk kanë qenë transparente. Në çdo kombinim të mundshëm (edhe ato më pesimiste për kompaninë) vlera e kompanisë nuk mund të binte nën 208 milionë euro. Të gjitha hulumtimet e mëparshme tregojnë së ka pas një mungesë të transparencës në shitjen e kompanisë”, vlerëson Aliu.
Sipas tij, punimi tregon vlerën e brendshme të kompanisë, jo çmimin e tregut, pasi çmimin e tregut e cakton oferta dhe kërkesa.
Megjithatë Aliu pranon se çmimi i kompanisë gjithmonë sillet rreth vlerës së brendshme të kompanisë.
Në secilin rast, Aliu thotë se kompania që u shit për vetëm 26 milionë euro, ka mundur të shitet pa problem 208 milionë euro në kohën e privatizimit.
“Metodologjia njeh limitimet e veta, mirëpo është metodë standarde në vlerësimet e kompanive me pozicion strategjikë në tregje (siç është edhe KEDS-i). Nëse ka mundur të shitet 208 milion euro, varet prej ofertave. Mirëpo vlera e kompanisë është 208 milionë euro. Sipas mendimit tim, kompania ka mundur të shitet 208 milion euro pa problem në kohën e privatizimit”.
Edhe më shqetësues shitjen e KEDS-it për vetëm 26 milionë euro e bën potenciali i madh i kësaj kompanie për fitim.
Kështu sipas studimit, ka dal se për çdo investim të kryer në KEDS, mundësia e kthimit në investim është menjëherë brenda vitit pasues dhe e një shkalle shumë të lartë.
Si shembull studimi ka marr investimin e 1 milionë eurove. Po të investohen këto mjete në KEDS, në bazë të matjeve shkencore ka dal se shkalla e kthimit është 3 mijë e 544 për qind.
“Në këtë rast periudha e rikthimit është më pak se një vit që reflekton nivelin e përfitimit të kompanisë KEDS. Shkalla e brendshme e kthimit është 3,544 për qind, në rast se investoni një milion euro dhe bëheni pjesë e strukturës së pronësisë së kompanisë”, thuhet aty.
Sipas studimit, rezultatet e arritura (me progresion normal gjeometrik) që vlen për periudhën e ardhshme 50 vjeçare, e nxjerrin se vlera themelore e kompanisë qëndron në rangun prej 208 milion euro.
“Nën Monte Carlo Simulation brenda periudhës dhjetëvjeçare, dallimi në vlerën themelore dhe çmimi i shitur qëndron në rangun prej 130 milion euro. Duke njohur kufizimet në metodologji, vlera themelore e kompanisë me Simulimin Monte Carlo me 1000 mostra në intervalin prej dhjetë vjetësh qëndron në nivelin prej 162 milion euro”, thuhet në studim.
Përkundër kësaj, në studim thuhet se “Qeveria e Kosovës e shiti kompaninë për vetëm 26 milionë euro”.
Po ashtu, Qeveria nuk ishte transparente në shitjen e kompanisë, pasi vlera e brendshme nuk u njoftua para se të ndodhte privatizimi.
“Përballë këtyre argumenteve, puna jonë arrin në përfundimin se kompania ishte nënvlerësuar në momentin e privatizimit”, përfundon studimi. /Gazeta Fjala/Telegrafi/
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumëAgjencia e Ushqimit del me sqarime lidhur me cilësinë e mishit në Kosovë
Fitoni dhurata ekskluzive nga Samsung në foleja.com
3, 2, 1 - Volvo gati për ty!
Prishtina nikoqire e “AI Startup” – Kampit Rajonal të Inteligjencës Artificiale
Nesër mbahet shitja e 65-të aseteve e Agjencisë Kosovare të Privatizimit
Veç thuj ej, EI Taxi është knej
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
E jotja është mu koncentru, e karriges Gaming me t’rahatu
Karrige që ta relakson mendjen dhe trupin
Knaqja zemrën vetit: Bli fustanin me zbritje në Melodia Px
Autobusi bon me t’ik, a kjo bluzë me zbritje hiç kërqysh!
Sako nga MelodiaPx që t’shton vetëbesim!
Më të lexuarat
Si Izraeli përdori dronët për të ngatërruar mbrojtjen ajrore iraniane përpara se të "gjuante raketat supersonike Rampage" - një sulm preciz që heshti Teheranin
Kryesuesja në KS të OKB-së përplaset ashpër me Vuçiqin për minutat e fjalimit
Përplasja e SHBA-së me Rusinë në KS të OKB-së: Nuk mund të ndryshoni historinë e intervenimit të NATO-s në Kosovë
Gjykimi për vrasjen e trefishtë në Gllogjan, dëshmitari tregon se çka i kishte thënë i akuzuari në natën kritike
Katër të mbijetuara të luftës nuk u lejuan të futeshin në sallën e KS të OKB-së, Osmani refuzoi pjesëmarrjen derisa lëshoi pe protokolli
"Ndoshta pse jam shqiptare", Dua Lipa zbulon një talent sekret që ka të bëjë me prejardhjen e saj